۱
plusresetminus
بازخوانی حیات سیاسی و اجتماعی ملک الشعرای بهار

سیاستمدار شاعر

ملک الشعرای بهار فرزند میرزا محمدکاظم صبوری ملک الشعرای آستان قدس رضوی، در تاریخ به 1265ش در مشهد متولد شد. تحصیلات خود را چهار سال بعد از تولد به صورت متداول روز در مکتب خانه آغاز کرد. در سال ۱۲۷۲ با شاهنامه از طریق پدر خود آشنا شد و در همین سال اولین شعر خود را در بحر شاهنامه سرود و از پدر خود جایزه دریافت کرد.
سیاستمدار شاعر
 

1265- تولد در 18 آذر ماه در محله سرشور شهر مشهد .

1270- شروع به تحصیل در مکتبخانه زنانه. ( معلمه او زن عمویش بود )

1271- شروع به تحصیل در مکتبخانه مردانه . ( معلم او ملا حیدر بود )
- تحصیل دروس مقدمات زبان عربی در مکتبخانه ملا محسن در پایان همان سال .

1274- عزیمت و سفر به عتبات عالیات بهمراه خانواده .

1275- آغاز سرودن شعر در سن 10 سالگی .

1276- بازگشت به مشهد و شروع به تحصیل دروس نحو عربی در مکتبخانه شیخ موسی .

1282- فوت پدرش ملک الشعراء صبوری بر اثر ابتلا به بیماری وبا .
- رسیدن به مقام ملک الشعرایی در سن 18 سالگی پس از فوت پدر به فرمان مظفرالدین شاه .

1289- تاسیس حزب دمکرات در خراسان و عضویت در کمیته مرکزی آن .

1284- سرودن مستزاد معروف خود با مطلع زیر :
" با شَه ایران سخن گفتن خطاست  "
" کار ایران با خداست "
- چاپ اشعار سیاسی در روزنامه خراسان بدون امضاء یا با امضاء " م – ب " .

1285- کسب شهرت بواسطه چاپ اشعار سیاسی در روزنامه طوس به مدیریت میرزا هاشم خان قزوینی.

1286- سرودن مثنوی " اندرز به شاه " خطاب به محمد علی شاه با مطلع :
" پادشاه ها چشم خرد باز کن "
" فکر سرانجام ز آغاز کن "

1288- ملاقات با حیدر عموخان عمو اغلو بواسطه راه اندازی حزب دمکرات خراسان .
- انتشار نخستین شماره روزنامه نوبهار بعنوان ارگان رسمی حزب دمکرات خراسان در 21 مهرماه .
- عضویت در کمیته ایالتی حزب دمکرات خراسان .
- ایراد سخنرانی در مسجد گوهر شاد و در اولین جلسه حزب دمکرات و ایجاد وحشت در کینیا زدابیژا ( جنرال کنسول دولت تزاری ) .
- شروع مجدد به چاپ مقالات تند سیاسی در روزنامه مخفی خراسان با مدیریت سید حسن اردبیلی .

1289- سرودن و انتشار قصیده ی معروف خطاب به وزیر امور خارجه انگلیس ( سر ادوارد گری )با عنوان " سوی لندن گذر ای پیک نسیم سحری " .

1290- توقیف روزنامه نوبهار به دستور وثوق الدوله،وزیر خارجه وقت.
- سرودن قصیده با عنوان " بوی خون ای باد از طوس سوی یثرب بر " بواسطه بمب باران حرم مطهر رضوی و مسجد گوهرشاد توسط نیروهای روس .
- انتشار روزنامه تازه بهار در آذر ماه .
- توقف روزنامه تازه بهار پس از 9 شماره به دستور جنرال کنسول دولت تزاری .
- تبعید بهمراه 9 نفر از اعضاء کمیته حزب دمکرات به تهران به دستور جنرال کنسول دولت تزاری .
- ملاقات مجدد با حیدرخان عمو اوغلو و دوستش ابوالفتح در مسیر تبعید به تهران ( سبزوار – شاهرود ) و فراهم نمودن تمهیدات لازم برای خروج این دو نفر از مرز ایران .

1292- انتشار دوره دوم روزنامه نوبهار در مشهد پس از رفع توقیف .

1293- انتخاب بعنوان نماینده مردم درگز،سرخس و کلات در مجلس سوم شورای ملی .
- انتشار دوره سوم روزنامه نوبهار در تهران .

1294- نگارش بخشی از تاریخ سیاسی افغانستان و چاپ در روزنامه نوبهار .
- تبعید شش ماهه به بجنورد بدستور سپهدار اعظم محمد ولی خان.
- توقیف مجدد روزنامه نوبهار در آبانماه .
- واژگونی درشکه و شکستگی دست در قضیه مهاجرت به قم .
- بازگشت به تهران و تاسیس انجمن دانشکده تهران .

1296- انتشار سال ششم نوبهار در تهران .
- توقیف مجدد روزنامه نوبهار در یازدهم مرداد ماه .
- انتشار روزنامه زبان آزاد در چهاردهم مرداد ماه .
- لغو توقیف بدستور احمد شاه و انتشار مجدد روزنامه نو بهار .
- نگارش و چاپ تاریخچه 5/3 سال جنگ و بخشی از تاریخ قاجاریه در روزنامه نوبهار .

1297- انتشار نخستین شماره مجله دانشکده تهران .
- سرودن قصیده معروف " بث الشکوی " بمناسبت توقیف روزنامه نوبهار .
- نگارش رمان " نیرنگ سیاه یا کنیزان سفید " و چاپ آن در روزنامه ایران به مدیریت برادرش دکتر محمد ملکزاده .

1298- اسفند ماه، انتشار نخستین شماره روزنامه یومیه نیمه رسمی ایران و ادامه انتشار تا اسفند ماه 1299 .

1299- تحت نظر بودن سه ماهه در شمیرانات بدستور سید ضیاء الدین، رئیس دولت کودتا .

1300- حضور در کلاسهای آموزش زبان پهلوی نزد دانشمند آلمانی، هرتسفلد .
- انتخاب بعنوان نماینده مردم بجنورد در مجلس چهارم شورای ملی .

1301- سرودن قصیده معروف " دماوند و سکوت شب " .
- دوم مهر ماه، انتشار هفته نامه نوبهار در تهران .
- نگارش تاریخچه اکثریت در مجلس چهارم و چاپ در هفته نامه نوبهار .

1302- انتخاب به عنوان نماینده مردم ترشیز ( کاشمر ) در مجلس پنجم شورای ملی .
- سرودن قسمتی از سرگذشت و زندگینامه خود به نظم .
- سرودن مثنوی با عنوان " جمهوری نامه " و چاپ در روزنامه قرن بیستم .

1303- ترور واعظ قزوینی بجای وی به دلیل شباهت ظاهری و اشتباه ضاربین جلوی درب مجلس، بواسطه ایراد سخنرانی تند علیه حکومت .
- سرودن قصیده با عنوان " یک شب شوم " بواسطه ترور واعظ قزوینی، مدیر روزنامه رعد قزوین .

1305- انتخاب بعنوان نماینده مردم تهران در مجلس ششم شورای ملی .

1306- سرودن قصیده معروف " فتح دهلی " .

1307- شروع به تدریس در دارالمعلمین تهران .

- کناره گیری از فعالیتهای سیاسی .

1308- حبس و زندانی شدن بمدت یکسال در زندان انفرادی .

1309- آزادی از زندان و سرودن مثنوی مستزاد خود خطاب به صادق سرمد .

1311- نگارش واتمام طبع دیوان اشعارش و جلوگیری از ادامه چاپ پس از چاپ 208 صفحه از آن توسط حکومت وقت .
- رفتن به زندان در روز 29 اسفند بمدت 5 ماه و سرودن شعر زیبای " شباهنگ " و قصیده " هفت شین " .

1312- آزادی از زندان و تبعید به اصفهان .
- ترجمه اندرزهای " آذرباد ماراسپندان " از زبان پهلوی و به نظم در آوردن آن .
- سرودن قصیده معروف " امشو در بهشت خدا وایه پندری " به لهجه مشهدی .
- در اوایل سال، شروع به سرودن " کارنامه زندان " در زندان .
- ترجمه شاهنامه گشتاسب یا یادگار زریران از زبان پهلوی به فارسی .
- تحریر شرح احوال فردوسی بر مبنای شاهنامه .
- عقد قرارداد تصحیح تاریخ بلعمی با وزارت فرهنگ وقت .

1313- اتمام کارنامه زندان پس از آزادی و تبعید به اصفهان .
- عزیمت به تهران با وساطت محمد علی فروغی و علی اصغر حکمت برای حضور در جشن هزاره فردوسی .
- سرودن قصیده " آمال شاعر " پس از بازگشت از اصفهان .
- برگردان شعر انگلیسی " درینک واتر " به شعر فارسی در جشن هزاره فردوسی .
- سرودن قصیده های " آفرین فردوسی " و " کل الصید فی جوف الفرا " در جشن هزاره فردوسی .
- اشتغال مجدد به تدریس ادبیات در دانشسرای عالی .
- تالیف زندگینامه مانی .

1315- فروردین ماه انجام سفر کوتاه به شهرهای شمالی و سرودن قصیده زیبا با نام " سپید رود " .

1316- افتتاح دوره دکترای ادبیات فارسی در دانشگاه تهران و عهده داری تدریس برخی از دروس .

1318- تصحیح کتاب مجمل التواریخ والقصص .
- سرودن قصیده با نام " دیروز و امروز " .

1321- اسفند ماه، انتشار مجدد روزنامه نوبهار در تهران .
- انتشار مقاله معروف با عنوان " از آنطرف راه نیست " و چاپ در روزنامه نوبهار یومیه .
- تالیف و انتشار جلد اول و دوم کتاب سبک شناسی ( تاریخ تطور نثر فارسی ) .

1322- نگارش و چاپ شرح حال زندگی سید حسن مدرس در روزنامه نوبهار .
- پذیرفتن ریاست کمیسیون ادبی انجمن روابط فرهنگی ایران و شوروی بمدت 4 سال .
- نگارش و چاپ رساله ای با عنوان " در آرزوی مساوات " در روزنامه نوبهار .

1321- شروع به تالیف جلد اول کتاب " تاریخ احزاب سیاسی یا انقراض قاجاریه " تا سال 1322 .

1323- چاپ و انتشار جلد اول کتاب " تاریخ احزاب سیاسی " .

1324- عهده داری وزارت فرهنگ در دولت احمد قوام ( قوام السلطنه ) .
- مسافرت به باکو برای حضور در جشن 25 سالگی تشکیل حکومت آذربایحان شوروی .
- سرودن قصیده معروف " هدیه باکو " بعنوان ره آورد سفر به آذربایجان .
- تصحیح بخشی از کتاب جوامع الحکایات و لوامع الروایات عوفی به سفارش وزارت فرهنگ وقت .
- نگارش شرح زندگی لنین و چاپ آن در مجله پیام نو در بهمن ماه .
- عهده داری ریاست نخستین کنگره نویسندگان ایران .

1325- همکاری با احمد قوام در تاسیس حزب دموکرات تیران .
- کناگیری و استعفا از وزارت فرهنگ .

1326- چاپ و انتشار جلد سوم سبک شناسی یا تطور نثر فارسی .
- انتخاب به نمایندگی مردم تهران در دوره پانزدهم مجلس شورای ملی .
- عزیمت به سوئیس برای درمان بیماری سل .

1328- بازگشت از سفر درمانی در اردیبهشت ماه .
- سرودن قصیده معروف " یک صفحه از تاریخ " .

1329- تشکیل جمعیت ایرانی هواداران صلح در تهران .
- عدم پذیرش دعوت دولت پاکستان برای سفر به آن کشور بعلت بیماری .
- حضور در سفارت پاکستان برای عهده داری ریاست مجلس یادبود محمد اقبال لاهوری و ایراد سخنرانی درباره اقبال .
- عقد قرارداد با وزارت فرهنگ برای تالیف کتاب سبک شناسی شعر فارسی و عدم اتمام بدلیل بیماری .
- سرودن آخرین اثر خود یعنی قصیده " جغد جنگ " .

- فرستادن پیامی به جوانان ایران در 29 اسفند ماه .

1330- فوت در اول اردیبهشت ماه، ساعت 8 صبح در سن 65 سالگی، واقع در خانه خود در خیابان ملک الشعرا بهار، خیابان تخت جمشید .
- تشییع جنازه در بعد از ظهر روز دوم اردیبهشت ماه از مسجد سپهسالار تا چهار راه مخبرالدوله و دفن پیکرش در باغ آرامگاه ظهیرالدوله واقع در شمیران .

 

https://www.cafetarikh.com/news/19284/
ارسال نظر
نام شما
آدرس ايميل شما