در زمان کودکی شاهد بودم که کسی حق ورود به خانه ای که پرچم انگلیس یا روس بر افراز آن بود نداشت به عنوان مثال می توان از قائم الملک رفیع نام برد که در ابتدا خود را تبعه روس معرفی می کرد ولی بعدها معلوم شد که سر وسری هم با انگلیس ها دارد.

کافه تاریخ- اخبار تاریخی

 

در تاریخ معاصر ایران، بر فراز ممالک محروسه ایران بیش از یک پرچم افراشته می شد. این مسئله در دوره قاجار به شکلی کامل مشهود بود. همچنان که حاکمیت نبود، امنیت نیز نبود و بسیاری زیر لو و پرچم روس و انگلیس به هر کار دست می زدند. روایت شاهدان عینی از آن زمان به خوبی گواه این واقعیت است:

« یکی از دلایلی که نباید از آن غافل شد دخالت های عدیده سفارت های روس و انگلیس در امور داخلی ایران بود. آنها حتی در کوچک ترین امور داخلی هم دخالت می کردند. مثلا اگر کسی می خواست مجلس روضه خوانی برپا نماید در ابتدا می بایست از کنسول روس یا انگلیس اجازه بگیرد. همچنین بر اساس کاپیتولاسیون اتباع روس و انگلیس، دست به هر کاری می زدند، بدون آنکه مرجعی بتواند از آنها باز خواستی کند. با اقتدار زیادی که سفارتخانه خارجی در ایران داشتند و براساس همان حق کاپیتولاسیون، ایرانیان خائن و وطن فروشی نیز بودند که برای آنکه بعد از جنایت مورد پیگرد قرار نگیرد خود را به روس یا انگلیس می بستند و بر فراز خانه خود پرچم سفارت روس یا انگلیس بر می افراشتند . در زمان کودکی شاهد بودم که کسی حق ورود به خانه ای که پرچم انگلیس یا روس بر افراز آن بود نداشت به عنوان مثال می توان از قائم الملک رفیع نام برد که در ابتدا خود را تبعه روس معرفی می کرد ولی بعدها معلوم شد که سر وسری هم با انگلیس ها دارد.»1