رصد خانه از اواسط قرن پانزدهم رو به ویرانی نهاد و در حفاری‌ها بخشی از پی‌ها و بخش مدفون شدهٔ زاویه یاب را کشف شد.رصدخانه در سال ۱۴۴۹ توسط متعصبین مذهبی تخریب گشت و در سال ۱۹۰۸ بود که توسط یک باستان شناس روسی ویاتکین از طریق وقفنامه‌ای که محل دقیق رصدخانه را ذکر نموده بود کشف شد.

تصویر بازسازی شده "رصدخانه الغ بیگ" در سمرقند، پیش از تخریب بدست متعصبان مذهبی در 1449 میلادی

 



این رصدخانه در زمان خود یکی از بزرگترین و پیشرفته ترین رصدخانه های جهان بود.آلغ بیگ، دانشمند برجسته در علم نجوم، در سال 796 ق در سلطانیه ی زنجان به دنیا آمد و در دربار جدش، تیمور، مؤسس سلسله ی تیموریان پرورش یافت.در شانزده سالگی به فرمانروایى ماوراءالنهر منصوب شد. آلغ بیگ بر خلاف تیمور، علاقه ای به کشورگشایى نداشت و بیشتر به مطالعه و تحقیق میپرداخت.وی دانشگاهی در سال ۱۴۲۰ میلادی در سمرقند به اسم مدرسه الغ‌بیگ ایجاد نمود.این دانشگاه تبدیل به یک مرکز بزرگ علمی شد. الغ بیگ تنها از دانشمندان مشهور زمان و کسانی که خود در سطح اعلای علمی آنها اطلاع داشت برای تحقیق در این مدرسه دعوت کرد.در پر رونق‌ترین زمان، حدود ۶۰ تا ۷۰ محقق در این مدرسه مشغول تدریس بودند. در سال ۱۴۲۴، ایشان رصدخانه را جهت کمک به رشته ستاره‌شناسی تاسیس نمود که ساخت آن بعد از پنج سال تکمیل شد.بیگ دانشمند و دستیار خود علی قوشچی را به مسئولیت رصدخانه انتصاب نمود. قوشچی تا کشته شدن الغ بیک مسئول این رصدخانه بود.از محققین دیگر این مرکز، غیاث‌الدین جمشید کاشانی و قاضیزاده رومی بود که مسئول دانشگاه و رصدخانه بعد از علی قوشچی شد. رصد خانه از اواسط قرن پانزدهم رو به ویرانی نهاد و در حفاری‌ها بخشی از پی‌ها و بخش مدفون شدهٔ زاویه یاب را کشف شد.رصدخانه در سال ۱۴۴۹ توسط متعصبین مذهبی تخریب گشت و در سال ۱۹۰۸ بود که توسط یک باستان شناس روسی ویاتکین از طریق وقفنامه‌ای که محل دقیق رصدخانه را ذکر نموده بود کشف شد.الغ بیگ سرانجام در جنگی که با پسر یاغیِ خود در حدود سمرقند روی داد، شکست خورد و به دستور فرزند، پدر را در 57 سالگی کشتند.اما پسرِ ناسپاس، پس از الغبیگ بیش از شش ماه سلطنت نکرد و در ربیع الاول سال 854 به دست یکی از طرفداران پدرش کشته شد.