مسیر جاده ابریشم از کشورهای مختلفی که زمانی تحت فرمان امپراطوری ایران و روم و چین قرار داشت، می‌گذرد. اما اهمیت ترانزیتی این راه هنوز نیز هرچند کم‌رنگ‌تر، ولی حفظ شده است. زیرا جمهوری‌هایی که اکنون این مسیر تاریخی از آن عبور می کند، تصمیم دارند تا با ایجاد یک جاده وسیع که از چین شروع شده و از همان مسیر ابریشم قدیم تا به ترکیه کشیده می‌شود، نقل و انتقالات تجاری و سیاحتی را آسان نمایند ....

 معرفی کتاب

«تجارت و انتقال فنون در جاده ابریشم» به بررسی جاده ابریشم در منابع مختلف و دوره‌های تاریخی از باستان تا پس از اسلام پرداخته و تاثیرگذاری و تاثیرپذیری حکومت‌ها را از جاده ابریشم ارائه می‌دهد.

 

مسیر جاده ابریشم از کشورهای مختلفی که زمانی تحت فرمان امپراطوری ایران و روم و چین قرار داشت، می‌گذرد. اما اهمیت ترانزیتی این راه هنوز نیز هرچند کم‌رنگ‌تر، ولی حفظ شده است. زیرا جمهوری‌هایی که اکنون این مسیر تاریخی از آن عبور می کند، تصمیم دارند تا با ایجاد یک جاده وسیع که از چین شروع شده و از همان مسیر ابریشم قدیم تا به ترکیه کشیده می‌شود، نقل و انتقالات تجاری و سیاحتی را آسان نمایند و سودی که از این جاده عاید دولت‌هایی که در مسیر جاده ابریشم قرار دارند خواهد شد، همانند سودی خواهد بود که پیشینیان از این جاده می‌بردند.

 

جاده مهم قدیم از شوش شروع می‌شد و پس از گذشتن از دجله و جنوب اربل به «حران» می‌رفت و سپس با ورود به آسیای صغیر به سارد می‌رسید و تا «افسس» امتداد یافت. جاده دیگری نیز شوش را به تخت‌جمشید متصل می‌ساخت که مسیر آن در جبال زاگرس سایبانی سلطنتی ساخته بودند. امتداد این جاده از نزدیکی «فهیلان» به سمت چپ می‌پیچید و از طریق ابواب پارس به نجد ایران می‌رسید. جاده‌ای دیگر شوش را به همدان که ییلاق شاهان هخامنشی بود، متصل می‌ساخت که از لرستان می‌گذشت و راهی دیگر که از شوش شروع می‌شد، پس از عبور از خوزستان و فارس به کرمان می‌رسید و حدود غرب را از طریق جنوب به شرق متصل می‌ساخت.

 

«تجارت و انتقال فنون در جاده ابریشم» در 14 فصل، تاریخ، چگونگی تجارت و انتقال فنون در جاده‌ ابریشم را بررسی کرده است. این جاده از چین، مغولستان تا ماوراء‌النهر، خراسان و بین‌النهرین امتداد داشت و حکومت‌هایی که جاده ابریشم از آن‌ها می‌گذشت از آن تاثیر می‌گرفتند.

 

کتاب در چهارده فصل زیر نگاشته شده است: «نابودی جاده ابریشم»، «جهش‌های مهم تجاری دنیای باستان در جاده ابریشم»،«پیشینه تجارت در شاهراه جاده ابریشم»، «تجارت، دلیل رویارویی شرق و غرب در جاده ابریشم»، «اقوام تاجر»، «از تجارت تا جاسوسی»، «تقابل ایران و بیزانس»، «سلوکیان در جاده ابریشم»، «پارتیان و تجارت ابریشم»، «اوضاع مالی و اقتصادی پارتیان»، «ایران اشکانی ساسانی و پادشاهی تجارت‌محور»،«الگوهای استقرار هنر، صنعت و تجارت بین‌النهرین در دوران ساسانی»، «پوشاک در ایران باستان» و «گذری بر ابریشم ایران».

 

کتاب با استفاده از منابع تاریخی بسیاری که در پایان کتاب آمده‌ است، به‌صورت کلی روند شکل‌گیری جاده ابریشم و شیوه تولید و تجارت ابریشم از چین به دیگر نقاط جهان را پیگیری می‌کند. در این کتاب به ارتباط حکومت‌ها با این جاده، تاثیر آن‌ها بر روابط میان کشورهای همسایه و قدرت‌های روزگار باستان تا پس از اسلام پرداخته شده است.

 

 

 منبع:

 محمد ، عبدلی و راضیه گرکنی، «تجارت و انتقال فنون در جاده ابریشم»، تهران: انتشارات جمال هنر ، 1393