رسول خدا (ص)، بارها و بارها اهل بیت خود را به مردم معرفی کرد و هیچ گاه از همسرانش به عنوان اهل بیت خود نام نبرد. پیامبر (ص) حتی در برخی از موارد، صریحاً به همسران خود می‌گفت که آنها جزء اهل بیت (ع) حضرت نیستند. در احادیث فراوانی که از رسول خدا (ص) به دست ما رسیده و در منابع گوناگون شیعه و سنی هم آمده، پیامبر روشن کرده است که اهل بیت او، امام علی (ع)، فاطمه (س)، حسن (ع) و حسین (ع) هستند.

معرفی کتاب

به تازگی کتابی تحت عنوان «46 پرسش و پاسخ درباره حضرت محمد (ص) و پیامبران» از سوی نشر قدیانی برای مخاطبان نوجوان و جوان منتشر شده است که این کتاب دربردارنده 4 بخش نظیر «پرسش‌های کلی»، «حضرت محمد (ص)»، «پیامبرهای دیگر» و «پرسش‌های دیگر» است.

حجت‌الاسلام و المسلمین غلامرضا حیدری ابهری، نویسنده کتاب «46 پرسش و پاسخ درباره حضرت محمد (ص) و پیامبران» در این اثر تلاش دارد تا مخاطبان را با شخصیت پیامبر (ص) و سیره ایشان آشنا کرده و به برخی از سوالات و شبهاتی که درباره ایشان یا سایر پیامبران وجود دارد، پاسخ دهد که در ذیل به بخشی از آن پرداخته شده است.

* آیا همسران پیامبر (ص) هم جزء اهل‌بیت آن حضرت هستند؟

رسول خدا (ص)، بارها و بارها اهل بیت خود را به مردم معرفی کرد و هیچ گاه از همسرانش به عنوان اهل بیت خود نام نبرد. پیامبر (ص) حتی در برخی از موارد، صریحاً به همسران خود می‌گفت که آنها جزء اهل بیت (ع) حضرت نیستند. در احادیث فراوانی که از رسول خدا (ص) به دست ما رسیده و در منابع گوناگون شیعه و سنی هم آمده، پیامبر روشن کرده است که اهل بیت او، امام علی (ع)، فاطمه (س)، حسن (ع) و حسین (ع) هستند.

«ام سلمه _ یکی از همسران پیامبر (ص)_ می‌گوید، «فاطمه (س) غذایی پخت و برای پدرش رسول‌الله آورد. پیامبر (ص) فرمود: همسرت علی و دو فرزندت حسن و حسین (ع) را هم صدا کن». فاطمه (س) رفت و انها را هم آورد. انها غذا را دسته‌جمعی خوردند و سپس پیامبر عبایش را روی سر آنها انداخت و گفت: «خدایا! اینان اهل بیت من هستند. پس تو پلیدی را از آنها دور کن و از هر نوع آلودگی، پاکشان گردان. «در همین زمان بود که آیه تطهیر (آیه 33 سوره احزاب) در ستایش از اهل بیت (ع) نازل شد.

من به پیامبر (ص) گفتم، «ای رسول خدا! آیا من هم جزء اهل بیت تو هستم/ رسول خدا (ص) فرمود، «تو هم بر خیر و نیکی هستی (ولی جزء اهلی بیت (ع) به شمار نمی‌آیی)».

* چرا پیامبر (ص) همسران متعددی گرفت؟

دربخشی دیگر از کتاب «46 پرسش و پاسخ درباره حضرت محمد (ص) و پیامبران» در پاسخ به این پرسش «چرا پیامبر (ص) همسران متعددی گرفت؟ آیا این کار نشانه هوس‌بازی نیست؟»، می‌خوانیم:

الف) تا زمانی که حضرت خدیجه (س) زنده بود، پیامبر (ص) همسر دیگری نگرفت. حضرت خدیجه (س) در سال دهم بعثت از دنیا رفت در حالی که تقریباً 25 سال با پیامبر (ص) زندگی کرده بود. پس پیامبر در یک دوره طولانی از عمرش_ تقریباً تا پنجاه سالگی_ فقط یک همسر داشت. اگر پیامبر (ص) آدم هوس بازی بود، آیا بهتر نبود که در همان دوران جوانی و حداکثر بین چهل الی پنجاه‌سالگی مجدداً ازدواج می‌کرد؟

ب) در آغاز بعثت، کافرها به پیامبر (ص) گفتند که هر کدام از زن‌ها را که بخواهد به همسری او درمی‌آوردند ولی در عوض پیامبر باید دست از دینش برمی‌داشت. پیامبر، این پیشنهاد وسوسه‌انگیز را نپذیرفت و آن را با قاطعیت رد کرد. آیا ایین خود نشان نمی دهد که پیامبر (ص) به دنبال هوس‌های معمولی نبود؟

پ) بسیاری از زن‌هایی که به عقد پیامبر (ص) در آمدند، از نظر سنی، مسن بودند؛ مثلاً «زینب بنت جحش» در زمان ازدواج با پیامبر (ص) پنجاه سال داشت. اگر پیامبر (ص) به دنبال هوس‌بازی بود، آیا بهتر نبود که با زن‌های جوان‌تری ازدواج می‌کرد؟

ت) هر کدام از ازدواج‌های پیامبر (ص) دلیلی داشت. برخی از زن‌هایی که پیامبر (ص) با انها ازدواج می‌کرد، بیوه‌زن‌هایی بودند که نیاز به حمایت داشتند، مثلاً «زینب بنت خریمه» همسر یکی از شهدای جنگ احد بود که برای در امان ماندن از حوادث روزگار، رسول خدا (ص) با او ازدواج کرد و او را تحت حمایت خود قرار داد. اگر پیامبر در پی هوس‌رانی بود، به جای ازدواج با بیوه‌زن‌ها، به سراغ دخترهای جوان می‌رفت.

بعضی از ازدواج های پیامبر (ص) هم دلایل سیاسی داشت. در جامعه آن روز، مردم به ارتباطات خویشاوندی اهمیت زیادی می‌دادند. وقتی پیامبر (ص) از یک قبیله همسری می‌گرفت، افراد آن قبیله به اسلام نزدیک‌تر می‌شدند و با این دین نوپا بیشتر همکاری می‌کردند، به عنوان مثال، پس از ازدواج پیامبر (ص) با «جویره (دختر رئیس قبیله بنی مصطلق) پدر و برادرهای او مسلمان شدند و به دنبال آنها هم عده زیادی از قبیله بنی مصطلق اسلام آوردند.

در هر حال پیامبر (ص) در بیشتر عمر خود فقط یک همسر داشت. ازدواج‌های بعدی‌اش هم هر کدام دلیل ویژه‌ای داشتند و در هیچ مرحله‌ای از زندگی حضرت، نشانه‌ای از هوس‌بازی دیده نمی‌شود.