کتاب «تبار انحراف»، پژوهشی در جریان‌شناسی انحرافات تاریخی است که زیر نظر حجت الاسلام مهدی طائب به طبع زیور آراسته گردیده که در جلد سوم از پایان حکومت حضرت علی (ع) تا پایان قیام مختار مورد تحلیل و بررسی قرار گرفته است.

حوادث تاریخی دارای لایه‌های مختلف و پنهان و آشکار هست که غفلت از هر زاویه‌ای می‌تواند ذهن و تحلیل افراد را در شناخت حقیقی و واقعی اتفاقات دور سازد و به سبب این اشتباه معرفتی و شناختی، موضع و عکس العملی نادرست بگیرند و خود را برای رسیدن به سعادت محروم سازند.

رهبر انقلاب در سال 1372 در دیدار دانش آموزان و دانشجویان می‌فرمایند: «چیزی که فتنه خوارج را به وجود آورد و امیرالمؤمنین (ع) را آن طور زیر فشار قرار داد و قدرتمندترین آدم تاریخ را آنگونه مظلوم کرد، نبودن تحلیل سیاسی در مردم بود و الا همه مردم که بی دین نبودند»

از این جهت که تاریخ تکرار می‌شود، امروز هم این خطر وجود دارد که در عین دینداری و نماز و روزه دچار کج فهمی و اشتباه در تحلیل شویم و ناخواسته کمک یار جبهه باطل و نفاق بشویم و از سوی دیگر تاریخ و حوادث گذشتگان می‌تواند با نور تجربیات تاریکی‌های فردایمان را روشن سازد و انسان را از ظلمت مکرها و حیله‌های دشمنان نجات دهد.

بنابراین به حکم عقل نگاه عبرت آمیز و درس آموز به گذشته و البته با تحلیلی جامع و درست و عمیق امری ضروری و غیر قابل اجتناب خواهد بود.

کتاب «تبار انحراف»، پژوهشی در جریان‌شناسی انحرافات تاریخی است که زیر نظر حجت الاسلام مهدی طائب به طبع زیور آراسته گردیده که در جلد سوم از پایان حکومت حضرت علی (ع) تا پایان قیام مختار مورد تحلیل و بررسی قرار گرفته است.

این کتاب خواندنی با تکیه بر منابع تاریخی و نقل‌های معصومین درصدد ارایه نمایی جامع، تحلیلی و درست از حوادث این مقطع از تاریخ هست و با این نگاه برخی از اشتباهات تاریخی و غلط‌های مشهور را به مخاطب تذکر می‌دهد و علل اصلی و واقعی برخی از حوادث تاریخی را همراه با استدلال و شواهد بیان می‌کند.

این کتاب دارای نکات ظریف و حتی گاهی مخالف آنچه که تا امروز می‌دانستیم هست، بنابراین باید این نکته را به مخاطبان تذکر داد که از هرگونه قضاوت عجولانه پرهیز کنند و این مطالب را مقدمه‌ای برای پژوهش بیشتر و دقیق‌تر قرار بدهند.

فصل اول با عنوان قبیله نیرنگ با بیان برخی حوادث دوران امام علی (ع) و فعالیت‌های معاویه گوشه‌ای از فضای سیاسی- اجتماعی پایان حکومت حضرت علی(ع) و آغاز حکومت امام حسن(ع) را روشن می‌سازد /

 نگارنده در فصل دوم با عنوان پرشکوه‌ترین نرمش قهرمانانه‌ تاریخ با بررسی مشکلات امام مجتبی(ع) و شرایط یاران و کوفه؛ پیشنهاد صلح را ابتکاری از حضرت معرفی می‌کند و اقدامات امام را در مقابله با دشمن بر می‌شمارد.

در فصل سوم این ذهنیت اشتباه که امام حسن(ع) و امام حسین(ع) در زمان معاویه هیچ‌گونه فعالیت نداشتند، مورد نقد قرار می‌گیرد و عوامل بی خبری ما نسبت به این مقطع از تاریخی و دو موضوع مهم مجهول و ناشناخته این دوران ذکر می‌شود و مخاطبان کتاب با اوضاع شام و جنس فعالیت‌های معاویه وسازمان نفاق و اوضاع مدینه و کوفه آشنا می شوند.

چرایی و چگونگی خروج از مدینه و حوادث مربوط به ورود و استقرار امام حسین(ع) در مکه در فصل چهارم با عنوان پایان شب مورد بررسی قرار گرفته و جریان حضرت مسلم مورد تحلیل و علت ترور نکردن ابن زیاد از سوی ایشان ذکر و هدف اصلی اباعبدالله(ع) در قیام معرفی می‌گردد.

یکی از بهانه‌های بنی امیه برای جنایت و ترور و مقابله با امام علی(ع) مظلومیت عثمان خلفه سوم بود که امام حسین(ع) در این حرکت خود قصد شکستن سد مظلومیت عثمان را داشت که تفصیل این هدف و چگونگی رسیدن امام به این هدف در فصل پنجم بیان می‌شود.

فعالیت‌های افشاگری حضرت سجاد(ع) و حضرت زینب(س) در شام، کوفه و بین راه، جریان عبدالله بن زبیر در مکه و مدینه و تزلزل در حکومت شام از دیگر مباحث این کتاب است که در فصل ششم و هفتم مورد بررسی و تحلیل قرار گرفته است.

آیا شکل حرکت او مورد تایید ایئه بوده است یا خیر؟ اصولا مدل کار مختار می‌توانست مورد تایید باشد؟رفتار مختار و نحوه انتقام وی مورد رضایت اهل بیت بوده است؟ آیا مختار منتقم خون سیدالشهداء است؟ از جمله پرسش‌هایی است که در فصل هشتم این پژوهش پاسخ داده شده است.