این پژوهش تاریخی ، با تمرکز بر اندیشه تحریم در تاریخ معاصر ایران و پیامدهای مثبت آن نظیر خودباوری ملی و اعتماد به نفس ملی در نهضت بیداری اسلامی ایرانیان ، به تحلیل جامع جنبش تاریخی تنباکو و حکم میرزای شیرازی می پردازد. ارائه متون اندیشه تحریم ، با معرفی نیم قرن تاریخچه اسناد و فتاوای متعدد و اعلامیه های تاریخی تحریم، به شکلی مستند بر مصادیق عینی، به خواننده تحویل داده میشود و سپس تحلیل تاریخی قیام تحریم تنباکو ( واقعه رژی) با استناد بر پیشینه های مشابه آن و اسناد تاریخی پیش روی مخاطب قرار میگیرد و همه ی اینها نشان میدهد که این قیام ، واقعه ای" زودگذر" و "بی ریشه" نبوده است. محورهای کانونی فتوای میرزای شیرازی و موضوعات قابل بررسی در حرکت میرزا بخوبی تبیین و تشریح شده است . " مبانی و سیر اندیشه تحریم" به مثابه نوعی " مبارزه منفی " متناسب با اقتضائات زمانی ، مورد بررسی قرار گرفته و به گوشه هایی از قانون کلی تحریم اشاره شده ، نظیر: تحریم و نفی مشروعیت مذهبی سلطنت ،تزلزل در ارکان سلطنت قاجار ، تحریم و آغاز نغمه جمهوری خواهی ، تقابل ملت با دولت با تفوق ملت ، تحقق حضور سیاسی مردم در اعتراض به استبداد و استعمار ، تقابل استقلال – استعمار، تحریم و بستر سازی مشروطیت و ... همانطوز که اشاره شد معرفی نیم قرن اسناد و فتاوای تاریخی (15 مورد) بخوبی تاریخچه ریشه دار اندیشه تحریم را نشان میدهد . پیوند اندیشه تحریم با پامدهای آن نظیر خود کفایی و موازنه ی منفی با ذکر اسناد و ارائه منابع معتبر تاریخی و پژوهشی مورد توجه قرار می گیرد و در فصل آخر کتاب( جریان شناسی تحریم در تاریخ تفکر سیاسی ایران) با ارائه دیدگاههای متفاوت جریانات متعهد به آن و نیز روشنفکران غربگرا و مخالفان ، به ارزیابی آنها پرداخته شده است.