این روایت در پی آن است که خواننده بتواند دنیای شاه را از چشم وی ببیند. در این روایت شاه اندیشه ها و داوری های خود ر ا در بارة اعمالش و احساسی که دربارة آن ها داشت، بیان می کند ...

 جوان و تاریخ- مقالات

 کتاب «زندگی و زمانه شاه»  با بررسی شاه با در نظر گرفتن اوضاع و احوال دوران ش، یعنی کنش و واکنش وی با پویایی سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی کشور و جهانی که در آن می زیست و کار می کرد، در صدد پاسخگویی پرسش های اساسی می باشد. این روایت در پی آن است که خواننده بتواند دنیای شاه را از چشم وی ببیند. در این روایت شاه اندیشه ها و داوری های خود ر ا در بارة اعمالش و احساسی که دربارة آن ها داشت، بیان می کند . در این کتاب برای دوستان،دشمنان، مقامات و مخاطبان ایرانی و غیرایرانی شاه امکان بیان آنچه با شاه تجربه کرده اند و بیان نظرات خودشان دربارة او ، فراهم آمده است . این روایت با قرار دادن شاه در تعامل با محیط زندگی اش خواننده را تشویق می کند که خود دربارة ویژ گی ها، شخصیت و عملکرد شاه نتیجه گیری کند، و اگر داوری لازم باشد نه در جوی آرمانی بلکه در بوتة آزمایش زندگی ، با توجه به گذشته و آینده ایران، دربارة او به قضاوت بنشیند. این روایت در پنج بخش تنظیم شده است :

 

بخش اول : پدر و پسر، دوران دشوار، دورانشکوفائی، انقلاب و طنز ، و تبعید . این روایت با تجربه های دوران کودکی محمد رضا آغاز می شود که به شکل گیری شخصیت و خلق و خوی او کمک کرد، و از همه مهم تر در این زمینه نفوذ پدرش بر او، و همچنین تأثیر دایة ایرانی، معلم سرخانة فرانسوی، و تحصیل در لو روزه است.

 

بخش دوم به نخستین دهة نشستن شاه بر تخت سلطنت اختصاص یافته است –آموزش عملی وی در هنر پادشاهی در دوره ای که وی با چالش های اشغال ایران، جنبش جدایی طلب در آذربایجان، ملی کردن نفت، و کودتا روبرو شد .

 

بخش سوم با قرارداد کنسرسیوم آغاز می شود . در این بخش از جمله برداشت شاه از عدالت و دیدگاه او در مورد آینده در رابطه با مواضع سیاسی و خط مشی های وی در عرصه های داخلی و بین المللی مطرح می شود .

 

بخش چهارم به بحث دربارة شاه و انقلاب می پردازد –چرا او و رژیمش آسیب پذیر و شکننده بودند و چرا و چگونه انقلابیان پیروز گشتند .

 

بخش پنجم، شاه در تبعید، شرح رویارویی او با بیماری، رفتار دوستان پیشین ، سرگردانی ، و سرانجام، آخرین استراحتگاهی است که دوستش، انور سادات، در مصر در اختیارش گذاشت.

 

نویسنده در معرفی کتاب خود می نویسد : اطلاعات این روایت بیشتر بر اساس منابع دست اول است، هر چند به کتاب ها و روزنامه های معتبر ، اعم از دانشگاهی و غیردانشگاهی، و به مقالات و گزارش های خبر ی هم مراجعه کرده ام. در بخش مناسبات ایران و انگلستان، و ایران و ایالات متحده از اسناد موجود در دفتر اسناد عمومی در لندن و بایگانی روابط خارجی ایالات متحده در کالج پارک، مریلند استفاده کرده ام. از مطالب گردآمده از سه بایگانی مسکو –بایگانی تاریخ اجتماعی و سیاسی دولت روسیه،  بایگانی تاریخ مدرن دولت روسیه و بایگانی سیاست خارجی روسیه در مورد تعاملات روسیه و ایران، به ویژه تحول حزب توده، استفاده کرده ام. تا سر حد امکان تلاش کرده ام از منابع دست اول فارسی مثل "اسناد لانة جاسوسی امریکا " و مدارک مندرج در تاریخ معاصر ایران بهره گیرم. همچنین، آشنایی شخصی من با دانشگاهیان، دولت، و دربار در ایران، و در  مقام دبیر کل کمیتة ملی پیکار جهانی با بی سوادی از سال 1354 تا سال 1357 با عامة مردم ایران، در تدوین متن این روایت به من یاری رسانده است.

این روایت بازتاب کار و دیدگاه افراد بسیاری است که به طور مستقیم درگیر تصمیماتی بودند که وضع ایران را در دوران حکومت شاه شکل داد . اغلب این افراد برای رژیم کار می کردند؛ برخی از آن ها از مخالفان رژیم بودند .