آیت‏‌اللَّه سیدابوالقاسم کاشانی که خطر کودتایی با حمایت بیگانه را احساس کرده بود، تلاش زیادی به عمل آورد تا جلوی کودتا را بگیرد تا مصالح مملکت فدای منافع بیگانگان نشود.

دکتر محمد مصدق، نخست‏‌وزیر محمدرضا پهلوی، از ماه‏‌ها قبل از کودتای 28 مرداد 1332، درصدد اجرای نقش‌ه‏ای بود تا صحنه را با یک کودتای ساختگی و با وجهه ملی خالی کند.

تا به این ترتیب به صورت یک قهرمان ملی، عنوان شود. این در حالی بود که عوامل استکبار با کمک ایادی داخلی، قصد کودتا علیه مصدق را نیز در سر می‏‌پروراندند.

آیت‏‌اللَّه کاشانی که خطر کودتایی با حمایت بیگانه را احساس کرده بود، تلاش زیادی به عمل آورد تا جلوی کودتا را بگیرد تا مصالح مملکت فدای منافع بیگانگان نشود.

وی در این راه متحمل سختی‏‌های فراوانی شد و روحانیان و نزدیکان آیت‏‌اللَّه، از طرف دولت دستگیر و بازداشت شدند.

عوامل داخلی و خارجی نیز که آیت‏‌اللَّه را مانعی برای تحقق اهداف شوم خود می‏‌دیدند، آن چنان شخصیت این مرد بزرگ و شریفِ روحانی را لکه‏ دار کردند که شاید بتوان آن را در تاریخ ایران بی‏‌سابقه دانست و این همان چیزی بود که استعمارگران آمریکا و انگلیس مایل بودند از طریق مصدق و دوستانش عملی شود.

همچنین با اینکه دکتر مصدق، به دست‏گیری قدرت در بار دوم نخست‏‌وزیری خود را مدیون مجاهدت‏‌های مردمی به رهبری آیت‏‌اللَّه کاشانی بود، مع‏ الوصف در پاسخ به نصایح دلسوزانه آن عالم نستوه، ایشان را از دخالت‏ در امور سیاسی منع کرد.

با این حال آیت‏ اللَّه کاشانی به خاطر مصالح ملی و پرهیز از ایجاد دو دستگی از رودررویی با مصدق اجتناب می‏ ورزید تا این که یک روز قبل از وقوع کودتا، ایشان طی نامه‏ ای، مصدق را از وقوع کودتای حتمی آگاه کرد.

اما دکتر مصدق که ملت را پشتیبان همیشگی خود می‏ دانست، تنها به فکر خود بود و به قول آیت‏ اللَّه کاشانی، این هدف را تعقیب می‌کرد که قهرمانانه زنده بماند.

مصدق در نهایت با گسستن از روحانیت و مردم، در اثر کودتای 28 مرداد، نهضت خروشان مردمی در 30 تیر 1331 را به شکست کشاند و از آن پس، کشور به مدت 25 سال، در اختیار اجانب، به ویژه آمریکا قرار گرفت.