خسرو معتضد با اشاره به اعلام تاریخ ساخت توپ‌ها توسط سردار ساجدی‌نیا گفت:‌ گلوله‌های توپ کشف شده، مربوط به خرید‌های ارتش ایران از آلمان، سوئد و اشکودا (چک و اسلواکی) بوده است.

در مورد انبار مهمات کشف شده در تهران اظهار داشت: مطالبی که بعد از کشف انبار مهمات در قزل‌قلعه منتشر شده است جنبه تاریخی ندارد و بیشتر شتاب‌زده بیان شده است.

وی افزود: در میان تحلیل‌های گوناگون تنها تحلیل سرتیپ ساجدی‌نیا کارشناسی بوده است که اعلام کرده تاریخ ساخت توپ به 1935 برمی‌گردد و متعلق به جنگ جهانی دوم نیست.

وی افزود: مهمات کشف شده بین سال‌های 1312 تا 1320 در زیرزمین‌هایی که توسط مهندسان آلمانی ساخته شده بودند کشف شد و مهمات متعلق به ارتش ایران بوده است و از کشورهای سوئد، چک و اسلواکی خریداری شده و به ایران آورده شد.

این مورخ ادامه داد:‌ مهمات کشف شده بیشتر ساخته کارخانه اشکودا چک و اسلواکی است که منطقه اشکودا در سال 1317 به آلمان نازی پیوست، به همین دلیل کارخانه اشکودا کارخانه اسلحه‌سازی آلمان نیز به شمار می‌رود، دولت آلمان نیز در ناحیه کلوپ روهر کارخانه اسلحه‌سازی داشت که توپ می‌ساخت و دولت ایران در آن سالها تفنگ و مسلسل نیز می‌ساخت که در جنگ جهانی دوم حدود 8 هزار مسلسل و صد هزار تفنگ برنو به متفقین فروختیم که دولت شوروی مازاد آن را بعد از جنگ در اختیار فرقه دموکرات آذربایجان قرار داد.

این مورخ ادامه داد: آنچه گفتنی است این است که به احتمال قریب به یقین این توپ‌ها ساخت کشور سوئد و چک و اسلواکی بوده است اما برای اطمینان بیشتر نیاز به شناسایی دقیق توسط متخصصان و کارشناسان دارد تا اینکه مشخصا این مهمات ساخت کدام کشور است و آیا متعلق به آمریکاییان است مشخص شود.

وی با اشاره به اعلام تاریخ ساخت توپ‌ها توسط سردار ساجدی‌نیا در سال 1935 گفت:‌ در این صورت مهمات کشف شده متعلق به آمریکایی‌ها نیست هر چند در بدو کشف مهمات در قزل قلعه اخباری توسط رسانه‌ها منتشر شد که من نیز گیج شده‌ام چون نخست اعلام کردند که چند گلوله کشف شده است و دیروز اعلام کردند 120 گلوله کشف شده است.

وی ادامه داد: محل نگهداری مهماتی که از کشور سوئد و چک‌ و اسلواکی خریداری می‌شد و به ارتش ایران تعلق داشت توسط مهندسان آلمانی ساخته می‌شد من با دکتر قادسی که از افسران بازنشسته و قدیمی ارتش است مشورت کردم که ایشان می‌گفت یادم می‌آید 28 انبار مهمات داشتیم که برخی از آنان در قزل قلعه و برخی دیگر در بیرون قزل قلعه نگهداری می‌شد.

معتضد با بیان اینکه آن زمان قزل قلعه مانند کویر قم بوده است به همین دلیل منطقه نظامی تبدیل شده است و عباس‌آباد نیز همین گونه بوده است، گفت: چون کارشناسان نظامی به این عقیده رسیدند که تهران به علت اینکه در دشت واقع شده است قابلیت دفاع ندارد و نیروهای توپخانه دشمن می‌توانند او را به سرعت ویران کنند به همین دلیل در سال 1332 قرار شد انبار مهمات به زندان تبدیل شود و به علت شتاب‌زدگی برخی از این انبار مهمات از جمله انبار مهمات ذکر شده تخلیه نشد.

 

وی افزود:‌ بعد از کودتای 28 مرداد ناگهان تصمیم گرفته شد قزل قلعه به زندان فرماندار نظامی تبدیل شود به همین دلیل بعد از کودتای 28 مرداد تا سال 1335 به زندان فرمانداری نظامی تبدیل شد و در سال 1335 که ساواک تشکیل شد زندان قزل قلعه به زندان سیاسی ساواک تبدیل شد تا اینکه بعد از انقلاب به بازار میوه غرب تهران تبدیل شد.

وی ادامه داد: آمریکاییان قبل از جنگ جهانی دوم پایگاه لجستیکی در اندیمشک و بندر خرمشهر و بندر امام خمینی امروز داشتند و بیشتر نیروهای آمریکایی تکنسین و مونتاژکار بودند.

این مورخ و تاریخ‌نگار ادامه داد: مهمات کشف شده به ارتش ایران تعلق داشت تا در روز مبادا از آن استفاده شود اسلحه‌ای که ایران خریداری می‌کرد از بندر شاپور به تهران منتقل می‌شد و در جاهای مختلف از جمله قزل قلعه و عباس‌آباد نگهداری می‌شد حتی تعدادی از این سلاح‌ها را با کامیون‌ها به جاده کرج و تهران بردند ولی در زمان جنگ نیز استفاده نشد

وی افزود: اخباری که به تازگی منتشر شده است در مورد اینکه آمریکاییان در امیرآباد انبار مهمات داشتند درست نیست امیرآباد مرکز استراحت آمریکاییان بود و نیروهای آمریکایی که در بندر خرمشهر مشغول به کار بودند برای استراحت به امیرآباد می‌آمدند و آنجا امکانات استراحت مانند حمام و ورزشگاه برخوردار بودند و بعد دولت ایران ساختمان‌ها را از آمریکاییان خریداری کرد و به کوی دانشگاه تبدیل کرد.

بنابراین گزارش، این مورخ پیش از این به چند احتمال تاریخی اشاره کرد و البته تولید آنها در خط مونتاژ امریکایی‌ها در زمان جنگ جهانی دوم را گزینه‌ای نزدیک به واقعیت دانست. اما با تحقیق بیشتر و اعلام تاریخ ساخت توسط سردار ساجدی نیا احتمال تاریخی دیگر که قبلا در مصاحبه با رسانه‌ها نیز اشاره کرد و گفت: در آن سال‌ها، ارتش ایران از آلمان، سوئد و اشکودا (چک و اسلواکی) هم سلاح و مهمات خریداری می‌کرد. این احتمال وجود دارد که این گلوله‌های توپ کشف شده، مربوط به خرید‌های ارتش از آن کشورها بوده باشد. را به واقعیت نزدیک تر دانست