فرقه‌های مختلفی در این کشور حضور دارند و فتواهای مذهبی تساهل و تسامح بیشتری وجود دارد. اگر ما شاهد وجود شخصیت‌هایی مانند جورج جرداق در لبنان هستیم قطعا جای تعجب ندارد چرا که ما حتی سیدمسیحی نیز در لبنان داریم

مراسم «غواص بحر معنا» به یاد نویسنده و شاعر بنام لبنان، جورج جرداق، در سالن همایش‌های مجموعه فرهنگی شهدای انقلاب اسلامی و با حضور جمعی از نخبگان ایرانی و لبنانی برگزار شد.

میر مسعود حسینیان معاون مدیرکل خاورمیانه عربی و شمال آفریقای وزارت امور خارجه، در بخشی از این برنامه گفت: لبنان کشور کوچکی است اما جایگاه آن بسیار مهم است. یکی از ویژگی‌های این کشور تسامح دینی و همزیستی مسالمت‌آمیز مردم این کشور با یکدیگر است.

وی افزود: فرقه‌های مختلفی در این کشور حضور دارند و فتواهای مذهبی تساهل و تسامح بیشتری وجود دارد. اگر ما شاهد وجود شخصیت‌هایی مانند جورج جرداق در لبنان هستیم قطعا جای تعجب ندارد چرا که ما حتی سیدمسیحی نیز در لبنان داریم.

حسینیان با اشاره به برخی از جملات کلیدی جورج جرداق ادامه داد: شرایط فعلی منطقه و لبنان فضای کار فرهنگی برای ایران را بسیار باز کرده است و این نگرش مثبت کنونی نسبت به ایران مسئولیت ما را سنگین‌تر می‌کند.

شمس فراهانی، مدیر انتشارات فراهانی که اولین سری کتاب‌های جورج جرداق را در ایران به چاپ رسانده است در ادامه این مراسم گفت: خانواده ما از قدیم مذهبی بوده و من هم به نشر علوم انسانی بسیار علاقه داشتم. آن زمانی که کتاب جورج جرداق در لبنان به چاپ رسید من با گونی آن کتاب‌ها را از گمرک تحویل گرفتم و بدلیل مشکلات امنیتی‌ای که قبل از انقلاب وجود داشت من چند روزی هم مهمان مکانی نامعلوم بودم.

وی افزود: این کتاب بسیار مورد توجه آیت‌الله حکیم و آیت‌الله بروجردی قرار گرفت به شکلی که مرحوم حکیم نامه‌ای را در مورد این کتاب نوشت و همچنین آیت الله بروجرودی به حدی از کتاب استفاده کرده بودند که فرمودند: افراد بسیاری بودند که در رثای حضرت علی کتاب‌ نوشته اند اما بهره من از این کتاب جورج جرداق بسیار بیشتر بوده است.


فراهانی ادامه داد: ما این کتاب را در سال ۱۳۴۵ و به دست گروهی از مترجمان، به فارسی ترجمه کرده و آماده چاپ کردیم. استقبال از کتاب آنچنان زیاد بود که بعد از یک ماه به چاپ دوم رسید.

حجت‌الاسلام محمدرضا زائری، مدیر موسسه سرچشمه در ادامه این نشست گفت: کتاب جورج جرداق با وجود تمام مسائلی که برای آن ایجاد شده است، قطعا تا قیامت پایدار است. ما امروز به احترام یک عاشق امام‌علی(ع) در اینجا جمع شده‌ایم در حالی که شاید او یک انسان معمولی بود.

زائری افزود: بعد از این کتاب از طرف کشورهای خلیج و مصر بارها او را وسوسه کردند که در مورد برخی دیگر شخصیت‌های اسلام نیز کتابی را بنویسد اما او هیچگاه زیربار این حرف‌ها نرفت و همواره می‌گفت: من متواضعانه می‌گویم که هرآنچه نوشته‌ام در مقابل حضرت علی(ع) قطره‌ای دریا است.

جمیله الاعوان، استاد دانشگاه سوریه در ادامه این برنامه گفت: اینکه ایران از متفکران عرب تجلیل و تقدیر می‌کند بسیار جای تشکر دارد. آنها از مقام انسانی فردی تجلیل می‌کنند که جایگاه بسیار بالایی دارد.

ویکتور الکک، استاد دانشگاه لبنان نیز در پایان این برنامه گفت: عده‌ای مسیحیان بدلیل تبلیغات نامناسب علیه ایران تصور نامناسبی از این کشور دارند و در زمان که به این کشور می‌آیند به نوعی مبلغ این کشور خواهند شد.


وی افزود: من جورج جرداق را از کودکی می‌شناسم، او یک متفکر متعالی بود. بارها او را برای نوشتن کتاب درباره شخصیت‌های دیگر اسلامی وسوسه کردند اما آنقدر به حضرت علی(ع) ارادت داشت که دست به چنین کاری نزد.

الکک ادامه داد: من اعقاد دارم که اولین اثر و بهترین اثر دوره معاصر در مورد حضرت علی(ع) توسط جورج جرداق نوشته شده است. مسیحیان لبنانی بیشتر از مسلمانان این کشور در مورد حضرت علی(ع) آثار مختلف را تولید کرده‌اند و بسیار تحت حضرت علی(ع) هستند.
پیام علامه حکیمی به مراسم بزرگداشت جورج جرداق

این مراسم با هدف بزرگداشت جایگاه این نویسنده و شاعر مسیحی که به واقع از علاقمندان به شخصیت والای حضرت علی علیه السلام بود، برگزار شد. جورج جرداق، علاوه بر حضور فعال در مطبوعات کشورهای عربی که از مشهورترین آنها می توان به الصیاد، الشبکه و الکفاح العربی اشاره کرد، همکار رادیو و تلویزیون لبنان و استاد ادبیات و فلسفه اسلامی در دانشگاه بیروت نیز بود.

پیام علامه حکیمی به مراسم بزرگداشت جورج جرداق

روز گذشته در این مراسم پیام علامه محمدرضا حکیمی برای این مراسم توسط حجت‌الاسلام محمدرضا زائری قرائت شد که در ذیل منتشر می‌شود:

مرزبان بزرگ تشیع، مرحوم علامه مجاهد، سید عبدالحسین شرف‌الدین عاملی، صاحب کتاب گرانسنگ «المراجعات» که مشتمل بر نامه‌هایی است رد و بدل شده، میان ایشان و رئیس اسبق الازهر، جناب شیخ سلیم بشری... و سرانجام شیخ ازهر، در آخرین نامه خود(نامه ۱۱۱)، تصریح می‌کند که کسانی مطلب نادرست درباره شیعه می‌گفتند، ولی تو مرا از حقیقت مذهب شیعه مطلع کردی. مذهبی گرفته شده از پیامبر«ص» و اهل بیت«ع» و تو سبب راهیابی من به حقیقت شدی...

باری، علامه مجاهد و مرزبان، سید شرف الدین عاملی در نامه‌ای تقریظ‌گونه، به مرحوم استاد بزرگ جورج جرداق، درباره کتاب او، در شرح شخصیت حضرت امام امیرالمومنین علی -علیه السلام- خطاب به او به این مضمون می‌گوید: «اگر می‌خواهید درباره اهمیت و ارزش کتاب«الامام علی صوت العداله الانسانیه» سخنی در خور بگویم، قلم خود را و بیان شگرفتان را به من عاریه بدهید، تا حق سخن ادا شود.

مرحوم علامه جعفری نیز تقریظی عمیق بر کتاب «صوت العداله» نوشته‌اند. کتاب در چاپ بیروت، در ۵ جلد، سال‌ها پیش انتشار یافته است. و نه اینکه در این کتاب حق امام علی بن ابی طالب«ع»، کامل و تمام ادا شده باشد، امام جورج جرداق، کاملترین و تمام‌ترین کتاب‌ را - بعد از کتاب «الغدیر» - نوشته است.

در پایان جلد پنجم که مولف مرحوم، تقریظ‌های دانشمندان کشورهای مختلف را درج کرده است، (از سنی و شیعه و مسیحی)، تقریظ علامه جعفری را نیز آورده است.

فکر پر آفاق نویسنده، و قلم سیال او، و واژگان بسیار سرشار او، و تعبیرات سحرآفرین کتاب، باعث شده است تا کتاب «صوت العداله»؛ به نام یکی از بی‌نظیرترین کتاب‌ها، - در بلاغت عربی- یاد شود.

زبان عرب، زبان بلاغت است. در زبان عربی شعر و خطابه و نامه و کتاب، همه آثاری پر ارج و پر آفاق فراوان است، اما صوت العداله در میان آن همه آثار، درخششی چشمگیر دارد. جورج جورداق نمی‌نویسد، بلکه تصویر می‌آفریند، و تابلو می‌سازد و از رسالت واژه و تعبیر، به سرشاری استفاده می‌کند.

همانگونه که امام علی«ع» به زندگی، حیات بخشید، و ارج انسانی را فریاد کرد، و شاکله عدالت را اساس ضروری جامعه‌ها و تمدن‌ها شمرد، و در فضای ملکوتی، و تعابیر پر نور «نهج البلاغه»، خدا و انسان و زندگی و عدالت را سرود، و به واژه‌ها جان جاودان داد، نویسنده صوت العداله نیز، به پیروی از خطب علوی، و در کتاب خود، در شرح مقداری از شخصیت امام علی«ع»، آفاق آفرید و آفاق، و اوج گرفت و اوج... و تعبیرات و واژگانی آن چنان را عرضه کرد، و در آفاق لاهوتی شخصیت علی «ع»، حقیقت علوی، و به تعبیر خود او: «فریاد عدالت انسانی»، او نیز اوج گرفت.


واژه‌ و تعبیر در کتاب او، چیزهایی نیستند که خواننده کتاب، فقط آنها را بخواند... بلکه خواننده کتاب، هنگام روبروشدن، با «فریاد عدالت انسانی»، و آنهمه واژه و تعبیر، و آن همه تابلو و تصویر،‌ باید نخست همراه نویسنده کتاب، با واژه‌ها و تعبیرهای بسیار ذوق پرور و دکلش کتاب به راه افتد، تا به بلندای مضامین علوی کتاب برسد، و از مشعلی بنام امیرالمومنین علی«ع»، که معنای زندگی و انسان و عدالت را روشن کرد، پرتو گیرد، و با شکوه این کتاب، در آستانه جلال و مقام علی«ع» سر فرود آورد.

سخن درباره این کتاب شگفت، و این قلم شکوهمند، و این نویسنده عاشق... بسیار می‌توان گفت که می‌گذرم.

جورج جرداق نویسنده توانا و سحرآفرین بود، که همواره در تاریخ اسلام زنده خواهد ماند، آری، هرگز نمیرد آنکه دلش زنده شد به عشق، بویژه که او به نقطه اوج آفاق اندیشه و کردار و گفتار امام علی(ع)، که بعد از توحید، عدالت بود، توجه یافت، و نام کتاب پنج جلدی خود را چه زیبا، و شورانگیز، شورگستر، «الامام علی صوت العداله الانسانیه» گذاشت، و همین نامگذاری کافی است برای اینکه انسان بداند، که نویسنده کتاب دارای وجدانی بیدار، و دلی حقجو،‌ و در بلاغت، توانی بسیار بالا دارد، و کتاب او، از نظر حیات بخشیدن به واژه، در اوج زیبایی است، و از نظر جلالت تعبیر کم مانند است.

جورج جرداق با مطالعه تاریخ اسلام و تاریخ فلسفه، بخش «علی و سقراط» را می‌نگارد، و نکاتی مهم را، از زندگی انسان‌ساز، و جامعه‌پرداز، انسان‌های بزرگ‌ یادآور می‌شود.

خوب است در اینجا اشاره کنم به شعری در مدح و ثنا گستری حضرت علی«ع»، سروده برادر بزرگتر جورج جرداق، یعنی فواد جرداق، که نویسنده، در پایان جلد پنجم صوت العداله آن را ذکر کرده است. و مضمون این شعر که در آن اشاره به «نهج‌البلاغه» شده است، چنان آفاق یافته است که می‌توان بعنوان ترجمه آزاد گفت:

«آیا می‌توان تصور کرد که در جامعه‌ای و در میان مردمی که «نهج‌البلاغه» وجود دارد، و آن جامعه و آن مردم، خود را معتقد به نهج‌البلاغه و صاحب نهج‌البلاغه می‌دانند، ظلم و ستم هم باشد؟‌ ومحرومانی از امکانات مختلف زندگی بسر برند؟ و یتیمانی گرسنه بخوابند؟»


باری، بر می‌گردیم به سخن بسیار پر معنا و پر اشاره و تاریخ‌ساز خود جورج جرداق، و خطاب دردمندانه و هشدارگونه او به تاریخ، که با توجه به وضع اسفبار انسان و انسانیت - در شرق و غرب- و دسترس نداشتن انسان‌ها به رهبرانی انسان دوست و عدالت گستر که می‌گوید:
«ای تاریخ!... کاش می‌شد هر از گاهی (بلکه قرنی) یک علی بن ابی طالب(ع) به بشریت قرون و اعصار تقدیم می‌کردی! تا کسی بتواند به نجات انسان، و شکوفایی انسانیت، و همه گیر شدن عدالت امیدوار شود»

رونمایی از کتاب «جورج جرداق و صدای عدالت انسانی»

در بخش انتهایی این مراسم از کتاب «جورج جرداق و صدای عدالت انسانی» که بررسی زندگی و آثار و شخصیت جورج جرداق می‌‌پردازد رونمایی شد.

این اثر به همت دبیرخانه دائمی همایش بین‌المللی باران غدیر آماده و در دسترس علاقه‌مندان قرار گرفته است.

این مراسم با هدف بزرگداشت جایگاه این نویسنده و شاعر مسیحی که به واقع از علاقمندان به شخصیت والای حضرت علی علیه السلام بود، برگزار شد. جورج جرداق، علاوه بر حضور فعال در مطبوعات کشورهای عربی که از مشهورترین آنها می توان به الصیاد، الشبکه و الکفاح العربی اشاره کرد، همکار رادیو و تلویزیون لبنان و استاد ادبیات و فلسفه اسلامی در دانشگاه بیروت نیز بود.

وی ۳۰ جلد کتاب تالیف کرده‌است که مهمترین اثر وی که به فارسی هم ترجمه شده‌است «الامام علی صوت العدالة الانسانیه » در ۵ جلد با عناوین ذیل منتشر شده ‌است: «علی و حقوق بشر»، «علی و انقلاب فرانسه»، «علی و سقراط»، »علی و دوران زندگانی‌اش» و «علی و قومیت عربی»