عکس های بسیاری از دوران دفاع مقدس باقی مانده‌اند که هر کدام از آنها بخشی از تاریخ مصور این دوران باشکوه را نشان می‌دهند.

 برخی از این تصاویرِ باقی مانده فقط یک عکس نیستند. آنها فقط در یک نگاتیو و یک تکه کاغذ خلاصه نمی‌شوند. این عکس ها روح دارند. هر بار که نگاهشان می‌کنیم، جرقه‌ای در دلمان می‌زند و به خود می‌آییم که برای این سرزمین چه خون‌هایی که ریخته نشده است.

نهم تیر ماه مصادف است با سالروز آغاز عملیات کربلای یک، از مهم ترین عملیات‌های دوران پر افتخار دفاع مقدس.

چند فریم از ماندگارترین عکس‌هایی که در طول دوران دفاع مقدس گرفته و ماندگار شده‌اند مربوط به این عملیات پرشکوه است.

عکسی مربوط به یک نوجوان رزمنده که با لبخندی با معنی، رو به دوربین نشسته است. نوجوانی که عکس مراد خود را بر سینه چسبانده و با لبخند خود به تمامی دنیا می‌گوید که هیچ ترسی در دل ندارد و تا پای جان در راه دفاع از آرمان هایش ایستاه است



این عکس که توسط محمود بدرفر گرفته شده یکی از زیباترین و ماندگارترین عکس های دوران دفاع مقدس است.

عکس دوم نیز مربوط به نوجوانی دیگر است که اتفاقا او هم عکس مراد خود را در لحظه شهادت بر سینه چسبانده و او هم لبخندی بر لب دارد. لبخندی که در لحظه شهادت به اندازه تمام تاریخ حرف دارد



عکس سوم هم مربوط می‌شود به نوجوانی که تمام صورت او را خون و دود فراگرفته اما بی هیچ هراسی همچنان ایستاده و به جنگ با متجاوزین ادامه می‌دهد.

تصرف‌ شهر فاو به‌ دست‌ رزمندگان ایرانی‌ و موفقیت‌هایی‌ که‌ ایران در این‌ منطقه‌ حساس‌ به‌ دست‌ آورد، عراق‌ را بیش‌ از پیش‌ در موضع‌ ضعف‌ قرار داد و همنین امر سبب کمک های هرچه بیشتر جبهه عربی غربی به عراق شد.

این کمک‌های بی‌دریغ‌ کشورهایی عربی و غرب‌ هم‌ نتوانست‌ مانع از شکست‌ سنگین‌ عراق شود.

رژیم بعثی عراق‌ که‌‌ با عملیات های گسترده‌ از سوی رزمندگان‌ ایرانی‌ روبرو‌ می‌شد، تصمیم‌ گرفت‌ تا استراتژی‌ دفاعی‌ خود را تغییر داده‌ و برای‌ مقابله‌ با عملیات‌های‌ ایران، روشی‌ جدید با نام «استراتژی‌ دفاع‌ متحرک» را اتخاذ کند.

دشمن‌ در گام نخست‌ تحرکاتی‌ را در مناطق‌ مختلف‌ انجام‌ داد که‌ تصرف‌ و اشغال‌ دوباره‌ شهر مهران‌ و ارتفاعات‌ مشرف‌ بر این‌ منطقه‌ از آن‌ جمله آنها به شمار می‌رفت.

مهران‌ در نوار مرزی بین‌ دو کشور جزو جبهه‌ میانی به‌ حساب‌ می‌آمد، و همواره صحنه‌ مناقشات‌ مرزی و درگیری‌های پراکنده‌ بود.

عراق‌ در یک‌ حرکت‌ حساب‌ شده‌ دروازه‌های مهران‌ را گشود و روستاهای اطراف‌ آن‌ را به‌ تصرف‌ خود درآورد. صدام‌ حسین‌ این‌ اقدام‌ ارتش‌ عراق‌ را در ازای از دست‌ دادن‌ فاو، مهم‌ برشمرد. آخرین‌ عملیات‌ رزمندگان‌ ایرانی‌ در این‌ منطقه‌ در زمان‌ والفجر3 انجام‌ شده‌ و پس‌ از بازپس‌گیری مهران‌ در آن‌ عملیات، دیگر اتفاق‌ مهمی در منطقه‌ رخ‌ نداده‌ بود.

در مقابل‌ وضعیت‌ یادشده، ضرورت‌ آزادسازی مهران‌ اجتناب‌ ناپذیر بود، چرا که‌ امام‌ خمینی‌ (ره) به عنوان فرمانده‌ کل‌ قوا بر آزادی این‌ شهر مهم‌ تاکید فرموده‌ بودند.

در نهایت در ساعت ‌22/30 دقیقه‌ دهم تیرماه ‌1365 عملیات‌ آزادسازی مهران‌ با عنوان‌ «کربلای1» و با رمز «یا ابوالفضل‌ العباس(7) ادرکنی» آغازشد.

ده‌ روز جنگ‌ و مقاومت‌ در مهران‌ منجر به‌ آزادسازی ‌175 کیلومتر مربع‌ از خاک‌ خودی‌ و عراق‌ شد و هشت روستا و ارتفاعات‌ قلاویزان‌ و دو پاسگاه‌ مرزی‌ به‌ دست‌ رزمندگان‌ اسلام‌ افتاد.

این عملیات از روز نهم تیر ماه سال 1365 آغاز شد و 10 روز به طول انجامید و در آن 34 گردان پیاده، 4 گردان زرهی، 9 گردان ادوات و 6 گردان توپخانه به سوی دشمن متجاوز حمله ور شدند و موفق به بازپس گیری شهر مهران و ارتفاعات مهران شدند.

حدود 10هزار کشته و زخمی ، 1210 اسیر تنها بخشی از ضربه ای بود که به دشمن وارد کردیم.