شکل‌گیری رشد و پیروزی انقلاب اسلامی ایران مرهون تلاش‌های متعدد همه جانبه نیروهایی است که به رهبری حضرت امام (ره) توانستند انقلاب اسلامی ایران را به پیروزی برساند، نیروهایی که خود در اندیشه و عمل انقلابی بودند و با تحمل سختی‌ها و محرومیت‌ها، زمینه تحقق اراده و سنت‌ الهی را فراهم آوردند به نحوی که در این میان، شهیدان رجایی و باهنر به عنوان دو تن رجال بزرگ انقلاب اسلامی نقشی چشمگیر را در این میان دارا بودند.

شهید رجایی در سال 1312 در شهرستان قزوین متولد شد ، تحصیلات ابتدایی را تا اخذ گواهینامه ششم ابتدای در همین شهرستان به انجام رساند . در سن چهار سالگی از وجود داشتن نعمت پدر محروم شد و تحت تکفل مادر مهربان و منیع الطبع قرار گرفت . در سال 1327 به تهران مهاجرت کرد و سال بعد یعنی در 1328 وارد نیروی هوایی شد . در مدت 5 سال خدمت در نیروی هوایی ، دوره متوسطه را با تحصیل شبانه گذراند ، سپس در سال 1335 به دانشسرای عالی رفت و به سال 1338 دوره لیسانس خود را در رشته ریاضی به پایان برد و به سمت دبیر ریاضی به استخدام وزارت فرهنگ در آمد و به ترتیب در شهرستانهای خوانسار ، قزوین و تهران به تدریس ، اشتغال ورزید . شهید رجائی در مدت تدریس ، همیشه آموزگاری دلسوز ، پرکار و شایسته بود و ضمن تدریس ، به فرا گرفتن علوم اسلامی و انجام فعالیتهای سیاسی همت می گماشت . در سال 1340 به عضویت نهضت آزادی در آمد که منجر به دستگیری وی در اردیبهشت 1342 و پنجاه روز زندان شد . پس آزادی از زندان با شهید باهنر به سازماندهی مجدد هیات موتلفه پرداخت و برای پرورش افرادی که بتوانند نبردی مسلحانه را اداره نمایند به اعزام داوطلبانی به جبهه فلسطین دست زد . در همین رابطه و برای تکمیل برنامه مزبور در سال 1350 خود شخصا به خارج از کشور سفر کرد . ابتدا به فرانسه و ترکیه رفت و از آنجا عازم سوریه شد . شهید رجایی همگام با فعالیتهای سیاسی لحظه ای نیز از خدمات فرهنگی غافل نبود از آن جمله تدریس در مدارس کمال و رفاه ، همکاری با بنیاد رفاه و تعاون اسلامی با همکاری شهید مظلوم آیت الله دکتر بهشتی و شهید دکتر باهنر و آیت الله هاشمی رفسنجانی بود .

ایشان با نهایت شجاعت و شهامت مدت دو سال ، در زندانهای انفرادی رژیم پهلوی انواع و اقسام شکنجه ها را تحمل نمود و چون کوهی استوار مقاومت کرد . در اثر این مقاومتها او را به زندان قصر و سپس به اوین فرستادند . او در زندان به ماهیت واقعی منافقین پی برد و از آنها تبری جست . دوران زندان مجموعا چهار سال به درازا کشید و شهید رجائی در سال 1357 با اوج گیری انقلاب اسلامی همراه دیگر زندانیان سیاسی آزاد شد و بلافاصله وارد مبارزات سیاسی و فرهنگی گردید و به اتفاق عده ای از همکارانش برای بسیج و سازماندهی مبارزات مخفی معلمان مسلمان ، تلاش گسترده ای را آغاز کرد و موفق به ایجاد انجمن اسلامی معلمان شد .

او در راهپیمایی های عظیم سال 1357 مخلصانه و با تمام توان کوشید و نقش موثری در فعالیتهای تبلیغاتی آنها داشت . شهید رجائی پس از پیروزی انقلاب اسلامی و در سال 1358 ، مسئولیت وزارت آموزش و پرورش را به عهده گرفت و در زمان وزارت خود موفق به دولتی کردن کلیه مدارس شد. آیت‌الله مهدوی کنی در یک نگاه کلی، مجموعه فعالیت‌ها و ما حصل اقدامات شهید رجایی در آموزش و پرورش را چنین ارزیابی می‌کند «حضور او در آموزش و پرورش بعد از انقلاب حضوری مثمره ثمر و سازنده بود. ایستادگی او در برابر خطوط انحرافی که آموزش و پرورش جمهوری اسلامی ایران را آماج و هدف حملات خود قرار داده بود، نمونه‌ای از مقاومت او برای پیاده کردن احکام اسلام بود. او در این راه مورد حملات ناجوانمردانه‌ای قرار گرفت که شخصیت و حیثیت او را زیر سؤال می‌برد. اما از آنجا که جز به خدا نمی‌اندشید و جز رضای او را نمی‌شناخت، بدون بی‌بیم و هراس از دشمن، راه خود را سرسختانه ادامه داد و اجرای تعالیم اسلام را در مدارس ایران، اعلام کرد.

رجائی سپس به عنوان نماینده مردم تهران در مجلس شورای اسلامی انتخاب گردید و به دنبال تمایل مجلس شورای اسلامی در تاریخ 18/5/1359 به عنوان اولین نخست وزیر جمهوری اسلامی ایران به مجلس معرفی و با رای قاطع به نخست وزیری انتخاب شد . شهید رجائی در این مسئولیت خطیر ، علی رغم این که به فاصله بسیار کوتاهی با توطئه عظیم استکبار جهانی در ایجاد جنگ تحمیلی از سوی رژیم صدام روبرو شد و همچنین کارشکنی های بنی صدر و متحدانش و خرابکاریهای منافقین و ساواکی ها را در پیش رو داشت ، اما توانست به
بهترین وجه از عهده انجام وظایف و مسئولیتهای سنگین خود بر آید.
به دنبال عزل بنی صدر از ریاست جمهوری ، شهید رجائی با
رای اکثریت مردم محرومی که شاهد تلاشهای صادقانه این فرزند صدیق ملت و مقلد با وفای امام (ره) بودند به ریاست جمهوری انتخاب شد . اما دشمنان قسم خورده انقلاب اسلامی که توان تحمل وجود این مایه امید مستضعفان و عنصر ارزشمند و دلسوز را نداشتند در هشتم شهریور ماه 1360 او را به همراه یار قدیمی اش شهید باهنر در انفجار دفتر نخست وزیری به شهادت رساندند .

شهید حجت الاسلام دکتر محمد جواد باهنر
شهید حجت الاسلام دکتر محمد جواد باهنر ، در سال 1312 در یک خانواده پیشه ور ساده در شهر کرمان به دنیا آمد و خواندن و نوشتن و قرائت قرآن را در مکتب آموخت و سپس به تحصیل علوم دینی در مدرسه معصومیه آن شهر پرداخت . همزمان ، تحصیلات ابتدایی و متوسطه را نیز ادامه داد و پس از اخذ دیپلم در سال 1332 به قم رفت و سطوح عالی علوم اسلامی را در حوزه علمیه قم طی کرد . وی فقه را در محضر مرحوم آیت الله بروجردی ، فقه و اصول را در محضر امام خمینی (ره) و تفسیر و فلسفه را نزد علامه طباطبایی فرا گرفت . شهید باهنر سپس به تحصیلات دانشگاهی رو آورد و حدود سال 1337 موفق به اخذ لیسانس در رشته الهیات و بعد از آن موفق به اخذ فوق لیسانس در رشته علوم تربیتی و سپس دکترای الهیات از دانشگاه تهران شد . شهید باهنر ضمن تدریس و ایراد خطابه و برنامه ریزی ، دینی ، به تالیف کتب درسی اشتغال ورزید و حدود سی کتاب و جزوه تعلیمات دینی را برای تدریس (از دوره ابتدایی تا دانشسرا) تالیف کرد؛ وی همزمان ، فعالیتهای اجتماعی خود را نیز ادامه داد و در تاسیس دفتر نشر و فرهنگ اسلامی کانون توحید (مدرسه رفاه نقش موثری داشت . شهید باهنر در سال 1341 ، همکاری خود را با نهضت اسلامی و سیاسی روحانیت به رهبری امام خمینی (ره ) آغاز کرد و در اسفند ماه 1342 پس از ایراد سخنرانی هایی در مساجد ، هدایت ، الجواد و حسینیه ارشاد به مناسبت سالگرد حادثه فیضیه ، دستگیر شد و پس از آن متناوبا شش بار به زندانهای کوتاه مدت محکوم شد و از سال 1350 ممنوع المنبر گردید و بالاجبار در جلساتی که به عنوان کلاس درس برپا می شد ، سخنرانی و به بیان نقطه نظرات اسلامی ، انقلابی خود می پرداخت شهید باهنر در دوران ممنوع المنبر بودن، افزون بر فعالیت های فرهنگی، به اصلاح کتاب های درسی مشغول بود. از جمله فعالیت های وی عبارتند از:
1-تأسیس دفتر نشر فرهنگ اسلامی که سالانه میلیون ها نسخه کتاب مفید منتشر می کرد.
2- تأسیس و راه اندازی مدرسه راهنمایی مفید.
3-تأسیس مکتب امیرالمؤمنین.
4- تأسیس کانون توحید.
5- راه اندازی و تأسیس مدرسه رفاه.
وی در سال 1357 با فرمان امام (ره ) به عضویت شورای انقلاب اسلامی در آمد . دیگر مسئولیتهای شهید باهنر پس از پیروزی انقلاب اسلامی عبارتند از : مسئولیت نهضت سواد آموزی ، نماینده مردم کرمان در

مجلس خبرگان ، نماینده شورای انقلاب اسلامی در وزارت آموزش و پرورش ، نماینده مردم تهران در مجلس شورای اسلامی.
شهید باهنر که به سرنوشت آموزش کشور و آینده نونهالان انقلاب بی اندازه توجه داشت و مدام در فکر بهبود و پیشرفت آن بود ، سرانجام در کابینه محمد علی رجائی به سمت وزیر آموزش و پرورش منصوب شد . پس از فاجعه شوم بمب گذاری در دفتر حزب جمهوری اسلامی و شهادت دکتر بهشتی ، شهید باهنر به عنوان دبیر کل حزب جمهوری اسلامی انتخاب شد و به دنبال انتخاب شهید رجائی به سمت ریاست جمهوری ، به عنوان نخست وزیر جمهوری اسلامی به مجلس معرفی شد که با رای قاطع مجلس به تشکیل کابینه خود پرداخت . این شهید فرزانه و سراسر اخلاق و اخلاص و تواضع ، که خود را وقف خدمت به مردم ستمدیده کرده بود ، سرانجام پس از سالها مبارزه تلاش ، به همراه یار و یاور دیرینه اش (محمد علی رجائی ) رئیس جمهور اسلامی ایران ، در هشتم شهریور 1360 در انفجار ساختمان نخست وزیری که به دست منافقین کوردل صورت گرفت به مقام منیع شهادت دست یافت.

منابع:
1- روزشمار شمسی. علی حائری و همکاران:170.
2-روزها و رویداد ها. علی بری دیزچی و همکاران: 109-110.
3- شهید رجایی و دوران پس از پیروزی انقلاب اسلامی. محمدمهدی سیفی: مرکز اسناد انقلاب اسلامی.
4-شهادت مظلومانه شهیدان رجایی و باهنر. مطهره پیوسته: اشارات: شماره 136.

منبع:قدس آنلاین