تا پیش از انقلاب شکوهمند مردم ایران در بهمن ماه 1357، بسیاری از خیابان ها و شهر ها به نام اعضای خانواده شاه و یا همراه با پسوندهای از قبیل پهلوی بود، اما با انقلاب مردم علیه رژیم سفاک وقت، به یکباره این اسامی تغییر یافت و رنگ و بوی دینی_مذهبی به خود گرفت تا مردم با این کار انزجار خود را از دودمان پهلوی نشان دهند.

نام­ ها نمادهایی از آیین، فرهنگ، الگوها و حتی جهان ­بینی انتخاب­ کنندگان هستند، انتخاب اسامی غربی در جهان سوم نمادی از خودباختگی است، چنان­که اسامی باستانی نمادی از ملی­ گرایی. با شروع انقلاب اسلامی گرایش والدین به نام­ های اسلامی افزایش یافت، چنانچه روح الله حسینیان مینویسد بسیاری از خانواده ­ها فرزندان خود را روح­ الله نام­گذاری کردند. به گزارش سازمان ثبت احوال در سال 1357، 60 درصد اسامی اسلامی برای فرزندان خود برگزیدند که نسبت به سال 1358 به 70 درصد رسید.

این تحول در نام­گذاری به تغییر نام ­ها در شهرها، مؤسسات و خیابان ­ها نیز سرایت کرد. مردم در شاهرود پس از یک راهپیمایی بزرگ نام شاهرود را به امام ­شهر تبدیل کردند. در آریاشهر مردم ضمن یک راهپیمایی آریاشهر را به فولادشهر تبدیل کردند. همچنین مردم در شاهپور ضمن یک راهپیمایی بزرگ نام آن را به سلماس تغییر دادند. چنان که مردم نام شهر شاهی را به قائم ­شهر تبدیل کردند. هم­ زمان با حرکت انقلابی مردم شهرهایی که به نام خاندان پهلوی با پسوند و پیشوند شاه بودند به اسامی دینی یا باستانی تغییر نام دادند.

همچنین در راهپیمایی ­ها در بسیاری از شهرها نام میادین از خاندان پهلوی به نام ­های امام خمینی، شریعتی، نواب­ صفوی، شهدا، فدائیان اسلام تبدیل شد. به گزارش کیهان مردم اردکان به دنبال یک تظاهرات سه هزار نفری که از مسجد جامع شروع کردند نام خیابان ­ها و پلاک آن ­ها را تعویض کردند. مردم قم طی یک تظاهرات چندصد هزار نفره میدان فرح را به میدان امام خمینی تغییر دادند. در اردبیل و یاسوج مردم اسامی اغلب خیابان ­ها را به نام مراجع تقلید و شهدای انقلاب اسلامی نام­گذاری کردند. در تهران مردم در راهپیمایی 16 شهریور نام خیابان ژاله را به خیابان شهدا نام­گذاری نمودند. همچنین بسیاری از مؤسسات دولتی که با نام خاندان پهلوی نام­گذاری شده بود به نام امام خمینی و سایر انقلابیون، طالقانی، شریعتی، شریف و... تبدیل شدند.

این تغییر نام­ها نشان از تغییر نگرش مردم نسبت به خاندان پهلوی و گرایش به رهبران انقلاب و مجاهدان شهید بود.

منابع:

1-حسینیان، روح الله، یک سال مبارزه برای سرنگونی رزیم شاه، تهران، مرکز اسناد انقلاب اسلامی، 1387.

2- روزنامه کیهان، مورخه 16/10 /1357، 1 / 11/ 1357.

3-روزنامه اطلاعات، مورخه 15/11/1357.

منبع:قدس