یکی از مهمترین تلاش‌های علامه مجلسی در طول عمرشان، از بین بردن نحله‌ها و فرقه‌های منحرف از دین، امر به معروف و نهی از منکر، اقامه نماز جمعه و مبارزه با جریانات افراطی تصوف بود.

علامه محمدباقر مجلسی دانشمند بزرگ دوران صفوی در سال 1037 هجری در اصفهان متولد و به گردآوری علم حدیث و آثار اهل بیت (ع) پرداخت و به دلیل نبوغ فوق‌العاده در سن چهارده سالگی از ملاصدرا اجازه روایت‌گری گرفت. وی در علوم صرف، نحو، معانی، بیان، لغت، ریاضی، تاریخ، فلسفه،‌ حدیث، رجال،‌ اصول، فقه و کلام سرآمد بود و در نهایت نیز اثر فاخر و ماندگار «بحارالانوار» را برای جامعه بشری باقی گذاشت. وی در سال 1110 هجری از دنیا رحلت کرد. یکی از مهمترین ویژگی‌های اخلاقی علامه توجه بیش از حد به کتاب و مطالعه بود تا آنجا که گفته‌اند وی با قلم خود راز و نیاز می‌کرد. وی در مراجعت از سفر خراسان و در بین راه ترجمه خطبه امام رضا (ع) و رساله وجیزه رجب را نوشت و بعد از مراجعت از سفر حج نیز جلد بیست و دوم بحارالانوار را در نجف تألیف کرد.

گفته‌اند که در بین سفرهای علامه طلاب فرصت را غنیمت می‌شمردند و با وی در فضایی دوستانه صحبت می‌کردند. روزهایی که علامه در مشهد به سر می‌بردند علما و فضای زیادی از وی تقاضای درس حدیث داشتند و علامه هم چهل حدیث را در این ایام نگاشتند.

یکی از علمای اهل سنت درباره وی گفته‌ که ما تصور می‌کردیم علم علامه منحصر به ترجمه کتاب از عربی به فارسی است تا اینکه «شرح اربعین»‌ و «اسماء و العالم» وی را دیدیم و دانستیم علم ایشان مافوق اینهاست.

شعله دانش‌اندوزی هرگز در علامه مجلسی خاموش نمی‌شد وی در تمام طول عمر خود شاگردان زیاد پرورش داد و به تألیف و تحقیق پرداخت. میرمحمد خاتون آبادی می‌گوید: در اوان کودکی در تحصیل حکمت و معقول حریص بودم تا آنکه در راه حج به صحبت علامه مولی محمدباقر مجلسی مشرف شدم و با او ارتباط نزدیک یافتم تا مدت چهل سال بقیه عمرم را از فیوضات او بهره‌مند شدم.

دیگر ویژگی ایشان علاوه بر ترویج تعالیم شیعی، ترویج آداب و سنت‌های دینی و باز گفتن دیدگاه‌هایشان درباره نحله‌ها و فرقه‌های منحرف از دین بود. یکی از بزرگترین
جوامع حدیثی شیعه و امر به معروف و نهی از منکر را وی سامان داد. وی حتی به اقامه نماز جمعه و شعائر دینی، نهی از منکرات نظیر شراب خواری،‌ مبارزه با جریانات افراطی تصوف و اجرای عدالت در دوران شیخ‌الاسلامی می‌پرداخت.

*منبع: دانشنامه جهان اسلام