بر پایی مراسم ازدواج همواره یکی از با شور و نشاط ترین مراسم اجتماعی در تاریخ ایران بوده؛ چنانچه این امر در دوره ی قاجار نیز با حرارتی خاص و البته آداب و رسومی منحصر به فرد برگزار می شده است.

، از جمله مراسمی که در برپاییِ آن توجهی ویژه می گردید، نحوه و چگونگی مراسم شب عروسی و راهی شدن عروس به خانه داماد بود. در این باره دالمانی، سیاحِ اروپایی، می نویسد: طرف عصر، مقدمات ورود عروس در خانه داماد کاملا فراهم شده است. اطاق حجله خانه را بطوری که باید زینت و آرایش داده اند و آن را برای پذیرایی عروس آماده کرده اند. معمولا پس از صرف ناهار کسانی که باید به خانه عروس بروند و او را به خانه داماد بیاورند معین می شوند. در خانه عروس هم زنانی را معین می کنند که همراه عروس بروند. وقتی که هوا رو به تاریکی گذاشت، کالسکه ها و درشکه ها برای آوردن عروس حرکت می کنند. پس از مدتی عروس با وقار و متانتِ تمام با زنان همراه خود می آید و در کالسکه گل زده و زینت شده ای جای می گیرد و سایر زنان هم در درشکه ها و کالسکه های دیگر می نشینند و اردو با ساز و نقاره به طرف خانه داماد حرکت می کند. از طرفی هم داماد و دوستان او سوار بر اسب شده، به استقبال موکب عروس می روند و فریادهای شعف و شادمانی می کشند و به محض اینکه دو اردو بهم رسیدند، شلیک تفنگ شروع می شود و دست به آتش بازی می زنند. فشفشه ها و موشک ها هوا را کاملا روشن می کنند و در فواصل راه در مقدم او گاو و گوسفند زیادی قربانی می کنند و بالاخره عروس، باشکوه و جلال به خانه داماد می رسد. در آن موقع تیراندازی موقوف می شود ولی آتش بازی دوام دارد.   در ضمن این تشریفات، اطرافیانِ عروس و داماد، احسانی به فقرا می کنند و به آنها پولی می دهند و گوشت حیوانات قربانی شده را در میان آنان تقسیم می نمایند.

وقتی که کالسکه عروس در مقابل خانه داماد توقف کرد، یکی از اقوام محترم داماد جلو آمده، دست عروس را می گیرد تا در پیاده شدن به او کمک کرده باشد. همینکه عروس پا به آستانه خانه داماد گذاشت، هیاهو زیادتر می شود و باز حیواناتی را در جلوی پای او قربانی می کنند و عروس را با همراهان به اطاقی که برای او زینت و تهیه شده است می برند. در همین موقع داماد هم به اطاق وارد می شود و یکی از محترمین خانواده اش می آید و دست عروس را گرفته، در دست او می گذارد و به آنها شادباش می گوید و از خداوند، تندرستی و سعادت برای آنها می طلبد و از اطاق بیرون می رود و زنان دیگر هم به دنبال او از اطاق خارج می شوند و دیگر بغیر از عروس و داماد و یکی دو نفر از زنان محرم و خدمتکاران کسی در آن خانه نمی ماند.

عروس، پارچه زربفت ریشه داری را که با مروارید و جواهر زردوزی شده است، روی سر انداخته و سر و سینه خود را با جواهر گرانبها و گل های مصنوعی آرایش داده است. داماد در پهلوی عروس می نشیند و از او تقاضا می کند که روی خودش را باز کند و جواهری هم به عنوان رونما به او می دهد.

منابع:

1-دالمانی، (1378)، سفرنامه از خراسان تا بختیاری، ترجمه علی محمد فره وشی، تهران: طاوس.

2-مهرآبادی، (1379)، زن ایرانی به روایت سفرنامه نویسان فرنگی، تهران: آفرینش.

منبع: قدس آنلاین