موشک­های بالستیک از لانچرهای ثابت و متحرک پرتاب می‌شوند و طرز کارشان بدین شکل است که به صورت عمودی و یا زاویه دار (بسته به برد و کار کرد) پرتاب شده و از جو زمین خارج می‌شوند.

موشک­‌های بالستیک از لانچرهای ثابت و متحرک پرتاب می‌شوند و به صورت عمودی و یا زاویه دار از جو زمین خارج می‌شوند. پس از خروج موشک از جو زمین، موشک حالت افقی به خود گرفته و در خارج از جو شروع به حرکت میکند و به محض رسیدن به بالای سر هدف، موشک مجددا وارد جو شده و با استفاده از جاذبه زمین و با سرعت بسیار بالا، روی هدف خودش سقوط می‌کند.  - وقتی از موشک بالستیک نام برده می‌­شود، ناخودآگاه باید به فکر دوران آلمان نازی افتاد. فون براون اولین سازنده موشک بالستیک در جهان است. او یک دانشمند آلمانی با ایده‌های زیاد در حوزه هوافضا بود که در دوران جنگ جهانی دوم با ساخت اولین موشک‌های بالستیک، شهرتی جهانی پیدا کرد.

براون با حمایت‌هایی که از سوی هیتلر داشت، توانست در همان دوران جنگ موشک کروز بسازد، موشکی که به "وی1" مشهور شد و بعدها نیز نمونه‌های دیگری از همین موشک را با نام وی 2 ساخت که البته بالستیک عمل می‌کرد و اولین موشک بالستیک جهان لقب گرفت.

او با این کارش باعث شد که آلمان نازی در جنگ جهانی دوم، بسیاری از شهرهای مهم اروپایی از جمله لندن را با موشک هدف قرار دهد و بسیاری در این موشک­باران‌ها کشته شوند.

 

 فون براون

اما هنوز جنگ به پایان نرسیده بود که آمریکایی‌ها به ضعف آلمان‌ها پی برده و در جریان جنگ، به مخازن انبوه موشک‌های وی 1 و وی 2 دست یافتند. آمریکایی‌ها همچنین موفق شدند که براون و جمعی از تیم موشکی­‌اش را ربوده و به آمریکا ببرند.

این کار آنقدر دقیق انجام شده بود که در روزهای پایانی جنگ جهانی دوم، براون و تیم موشکی‌اش، تحقیقات روی نسل جدید موشک‌های بالستیک و دوربرد را این بار در آمریکا کلید زدند. همزمان شوروی نیز که توانسته بود به بخشی از طرح‌های موشکی "اس اس"ها دست یابد، تحقیقات موشکی خود را آغاز کرد.

** طرز کار موشک های بالستیک

موشک­های بالستیک از لانچرهای ثابت و متحرک پرتاب می‌شوند و طرز کارشان بدین شکل است که به صورت عمودی و یا زاویه دار (بسته به برد و کار کرد) پرتاب شده و از جو زمین خارج می‌شوند.

پس از خروج موشک از جو زمین، موشک حالت افقی به خود گرفته و در خارج از جو شروع به حرکت میکند و به محض رسیدن به بالای سر هدف، موشک مجددا وارد جو شده و با استفاده از جاذبه زمین و با سرعت بسیار بالا، روی هدف خودش سقوط می‌کند.

موشک‌های بالستیک از انوع مختلفی از هدایت‌ها بهره می‌گیرند و قابلیت پرتاب با استفاده از سوخت‌های متنوعی از جمله سوخت مایع، جامد و جامدمرکب را دارا هستند.

سوخت مایع در مورد موشک‌های بالستیک کمتر مورد استفاده قرار می‌گیرد و بیشتر برای پرتاب موشک‌های حامل ماهواده استفاده می‌شود. اما "سوخت‌های جامد" و "سوخت‌های جامد مرکب" که برخلاف سوخت‌های جامد در آنها، ماده سوختی و اکسید کننده مخلوط شده و سوخت به صورت بلورهایی درآمده و فرآیند احتراق را ادامه می‌دهد، امروزه مرسوم‌ترین سوخت ها هستند، البته هنوز هم بسیاری از کشورها در تولید موشک‌های بالستیک، همچنان از سوخت‌های مایع استفاده می‌کنند.

یکی از مهمترین مزایای استفاده از سوخت‌های جامد به نسبت سوخت‌های مایع، ماندگاری این سوخت‌هاست. سوخت‌های مایع ماندگاری بسیار کمی داشته و باید بعد از مدتی حتما سوخت موشک تعویض شود اما سوخت‌های جامد چیزی در حدود 9 سال ماندگاری دارند.

نکته دیگر اینکه، زمان آماده­سازی موشکی که از سوخت مایع برای احتراق و حرکت موشک بهره می‌برد، بسیار بالاست و احتمال شناسایی و انهدام لانچر و موشک در همین حین (در دوران جنگ) زیاد است ولی این موضوع در مورد موشک‌هایی که از سوخت جامد بهره می‌برند، صدق نمی‌کند و زمان آماده­سازی موشک‌های سوخت جامد برای پرتاب، بسیار کمتر است.

جمهوری اسلامی ایران با در اختیار داشتن انواع موشک‌هایی که بالستیک عمل می‌کنند در 2 حوزه ضدکشتی و زمین به زمین، جزو قدرت‌های منطقه‌ای در تولید موشک‌های بالستیک است.

سجیل (1 و 2)، قدر (H، F و S)، قیام، شهاب 3 و فاتح (در مدل های مختلف)، مشهورترین موشک‌های بالستیک ایران هستند و جمهوری اسلامی ایران توانسته این موشک‌ها را با اتکا به توان داخلی تولید کند.

منبع: مرکز اسناد انقلاب اسلامی