مراسم تجلیل از میرعابدین کابلی باستان‌شناس و پژوهشگر و معرفی کتاب «کاوش‌های قره تپه قمرود» همزمان با هفته پژوهش در موزه دوران اسلامی برگزار شد.

سیدمحمد بهشتی در این مراسم که دوشنبه (24 آذرماه) در پژوهشگاه میراث فرهنگی ضمن تبریک هفته پژوهش به پژوهشگران گفت: در نخستین روزهای آغاز مجدد کارم در حوزه میراث پیگیر چاپ کتاب نتایج حفاری قمرود بودم. در سال 84 نیز بحث چاپ این گزارش‌ها وجود داشت و این کار 10 سال طول کشید که مطمئنا این مساله تقصیر ما و دیگر مدیران بوده است.

وی گفت: من یکبار در زمان حفاری قمرود درخدمت آقای کابلی بودم و از وی درباره ارزش‌های این کار پژوهشی شنیده بودم و امروز بلاخره این قله فتح و گزارش‌ها منتشر شد. من بارها درباره اینکه چگونه به باستانشناسی فکر می‌کنم صحبت کردم ولی درمورد باستان‌شناسان شاید کمتر سخنی گفته باشم و افسوس می‌خورم که نسل میانی باستان‌شناسان ما حضورشان در جهان باستانی‌شناسی ایران کمرنگ است نه اینکه کار نمی‌کنند بلکه حضور و سیادتشات کمرنگ است.

بهشتی ادامه داد: ما در حوزه اخلاق باستان‌شناسی باید از آنان درس‌های زیادی بیاموزیم و امیدوارم همه کمک کنیم که این فضا پدید آید که این نسل نقش شایسته خود را نه در حوزه علمی به‌ویژه در باستانشناسی به نسل‌های جوان منتقل کند.

کتابی مربوط به تشکیل استان تهران در سال 67

جلیل گلشن، مشاور پژوهشی رئیس پژوهشگاه در این مراسم گفت: من هفته پژوهش را به همه پژوهشگران تبریک می‌گویم و امیدوارم که در این هفته ما برای سال‌های آینده افراد بیشتری داشته باشیم که تجلیل و کتاب‌هایشان را رونمایی کنیم.

وی افزود: این کتاب مربوط است به تشکیل استان تهران در سال 67 در آن سال‌ها تنها برنامه‌ای که هدفمند انتخاب شد قمرود بود که 5 سال بررسی منطقه‌ای انجام شد و به‌دنبال آن تپه انتخاب و چندین سال کاوش و کتاب بررسی‌های دشت قمرود همان زمان منتشر شد. کتاب حاضر بعد از سال‌ها وقفه که در دهه 80 قرار بود چاپ شود خوشبختانه حالا شاهد چاپ آن هستیم.

بحث‌های استراتژیک باستان‌شناسی

حمیده چوبک، رئیس پژوهشکده باستان‌شناسی نیز در سخنانش گفت: بحث مطالعات باستان‌شناسی از بحث‌های استراتژیک است که می‌تواند نقش مهمی در شناخت حوزه‌های فرهنگی داشته و به شناخت سرزمین و توسعه کشور کمک کند.

خاطراتی از استاد موسسه شرق‌شناسی شیکاگو

استاد ملک شهمیرزادی یکی دیگر از پیشکسوتان و همکاران استاد کابلی چاپ این کتاب را علاوه بر کابلی به پژوهشکده باستان‌شناسی تبریک گفت. وی در ادامه سخنانش با اشاره به سابقه دوستی خود با کابلی ضمن بیان خاطراتی از دوران تحصیل گفت: در سال 43 که در موسسه شرق‌شناسی شیکاگو مشغول به تحصیل بودم هر روز پیرمردی را می‌دیدم که با ماشین و راننده به موسسه می‌آمد و عصر هم او را به همین شکل برمی‌گرداندند و زنبیلی داشت وقتی از دوستانم درباره او سوال کردم وی را نازبرگر استاد سومری دنیا معرفی کردند و گفتند که در دنیا منحصربه‌فرد است و در اصل سرقفلی علمی موسسه شرق‌شناسی شیکاگو محسوب می‌شود.

وی افزود: برای موسسه‌های علمی شخصیت‌های علمی سرمایه آنها محسوب می‌شوند و چرا ما از سرمایه‌های علمی خود استفاده نمی‌کنیم و این هفته شاید شروعی برای جذب سرمایه‌های علمی باشد که خواستار آن هستند که از تجربیات آنها استفاده شود.

باستان‌شناسان معمولا تنبل هستند

مهرداد ملک‌زاده یکی دیگر از باستان‌شناسان و شاگرد استاد کابلی ضمن بیان خاطراتی از وی گفت: استاد کابلی همیشه به شاگردانش می‌گفت که باستان‌شناسان معمولا تنبل هستند و بررسی‌ها و پژوهش‌های خود را منتشر نمی‌کنند و آنهایی که نتیجه تحقیقات خود را به رشته تحریر در می‌آورند می‌توان به آنها باستان‌شناسان اولی الاعظم گفت.

وی گفت: حوزه فلات مرکزی اندکی متفاوت با دیگره حوزه‌ها است زیرا در کنار حوزه اقلیم فارس و دشت خوزستان و لبه غربی فلات غربی ایران که بیشترین کارهای باستان‌شناسی آنها را خارجی‌ها انجام دادند در فلات مرکزی پژوهش‌ها توسط ایرانی‌ها انجام شده و در واقع فلات مرکزی محل آزمون باستان‌شناسی و باستان‌شناسان ایرانی است.

استاد کابلی معلم و راهنمایم بوده است

استاد رهبر از دوستان کابلی و از پیشکسوتان باستان‌شناسی نیز در سخنانی ضمن تبریک برای انتشار کتاب کاوش‌های قره تپه قمرود گفت: درسال 44 زمانی که وارد دانشگاه در رشته باستان‌شناسی شدم کابلی یکسال جلوتر از من بود اما در همان سال‌ها نیز همیشه معلم و راهنمای من بوده است.

وی افزود: بعدها که از آموزش و پرورش به مرکز باستان‌شناسی منتقل شدم فهمیدم که در این انتقال استاد کابلی نقش داشتند. وی هنوز هم راهنما و معلم ما هستند و امیدوارم کتاب‌هایی نظیر کاوش‌های قمرود بازهم توسط ایشان منتشر شود.

تنها سخن گفتن از مقام باستان‌شناسان بی‌فایده است

صراف یکی دیگر از دوستان و همکاران استاد کابلی در سخنانی گفت: سخن گفتن از کسی که 50 سال از عمر خود را وقف باستان‌شناسی کرده است بی فایده است ما درباره بسیاری از فعالیت‌های ایشان اطلاعاتی نداریم.

وی با اشاره به شروع آشنایی خود با کابلی و رهبر در سال 47 گفت: کابلی همواره در پژوهش و آموزش و حتی کارهای اداری فعالیت زیادی داشته است.

یادی از در دوره تاریک و تیره میراث فرهنگی ایران

استاد میرعابدین کابلی، باستان‌شناس و مولف کتاب کاوش‌های قره تپه قمرود نیز گفت: از زمانی که باستان‌شناسی را در مکتب دکتر نگهبان و باقرزاده و دیگر پیشکسوتان آغاز کرده‌ام همواره سعی کردم در کارهای خود سه عامل زمانی را مدنظر بگیرم.

زمان گذشته آنچه که به ما سپرده شده که باید آن‌را می‌شناختیم. زمان حال آنچه را که به‌دست آوردیم درمعرض قضاوت دیگران قرار می‌دهیم و زمان آینده همیشه سعی کرده‌ام در ثبت و ضبط آنچه به‌دست آوردم کوشا باشم.

وی گفت: بعد از 5 سال بررسی دشت قمرود و 2 سال مطالعه بر یافته‌های به‌دست آمده کتابی منتشر شد. زمانی که قمرود مطرح شد شناخت ما از فلات مرکزی ایران اندک بود و اولین کار در این منطقه قمرود بود و بعدها دیگران نیز در این حوزه کار کردند و تلاش‌ها هنوز هم باید ادامه یابد.

کابلی در ادامه گفت: در سال 72 در زمان مدیریت شادروان کازرونی حفاری در قمرود را شروع کردم و سپس در دوران ریاست مهندس بهشتی کار ادامه یافت و خوشحال هستم که همیشه مورد لطف این بزرگان بودم.

وی افزود: تا سال 84 کار ادامه یافت ولی متاسفانه در دوره تاریک و تیره میراث فرهنگی ایران فعالیت‌های باستان‌شناسی و انتشارات این حوزه محدود شد. سال 85 کتاب حاضر به پژوهشکده تحویل شد و در تمام این سال‌ها دست به دست گشت تا اینکه پس از سنگ‌اندازی‌های آن دوران تاریک اکنون منتشر شد.

کابلی گفت : من در طی سال‌های کار در قمرود و بعدها برای انتشار کتاب آن وامدار بسیاری از دوستان هستم و از آقای بهشتی که در راس پژوهشگاه هستند و در چاپ کتاب نقش عمده‌ای داشتند تشکر می‌کنم. امیدوارم پژوهشکده باستان‌شناسی آثار دیگر باستان‌شناسان که هنوز در کشوی میزهایشان قرار دارد را نیز منتشر کند.

در پایان مراسم تجلیل و معرفی کتاب میرعابدین کابلی حاضران از نمایشگاه یافته‌های تپه قمرود دیدن کردند.

منبع: ایبنا