مقاله پیش رو که در دو قسمت ارائه می شود یکی از رویدادهای مهم روزهای بعد از پیروزی انقلاب اسلامی را روایت می کند. قسمت اول به پیش زمینه های غائله ترکمن صحرا در فروردین 1358 پرداخته است. دراین بخش ضمن آشنایی با زمینه های شکل گیری نارضایتی عمومی در شهرستان گنبدکاووس در دوران حکومت پهلوی، ریشه های تنش در این منطقه بررسی شده است .

برای وارد شدن به بحث رویدادهایی که در آستانه پیروزی انقلاب اسلامی و نخستین ایام پس از آن در شهرستان گنبد و منطقه ترکمن‌صحرا رخ داد و برای بررسی نقش سازمان چریک‌های فدایی خلق و ستاد خلق ترکمن‌ در آن وقایع مهم، ابتدا نگاهی به شرایط پیش از انقلاب در منطقه می کنیم. همچنین به نظر می رسد که تحلیل ماهیت شورش گنبد را نمی توان جدا از تحولاتی بررسی کرد که در اسفند ماه 1357 در کردستان رخ داد. افزون بر آن، تحرکات ضد انقلاب موسوم به حزب جمهوری خلق مسلمان در آذرباییجان یا گروهک خلق عرب درخوزستان یا درگیری های بلوچستان نیز همگی با ماهیتی همانند و در راستای همین رویدادها بود.1- آشنایی با جغرافیای  طبیعی شهرستان گنبد کاووس
  شهرستان گنبدکاووس با مساحتی بالغ بر 21 کیلومتر مربع در شرق استان گلستان با فاصله 98 کیلومتر از مرکز استان و 500 کیلومتر از پایتخت قراردارد و در مسیر زائران حرم رضوی (ع) با فاصله 480 کیلومتر از مشهد مقدس قرار گرفته است.&nb