نهرو هم دو سه تلگراف کوتاه به مصدق کرده که عجیب و مهم است و نشان می دهد که نهرو چه مرد بزرگی بوده است...

جوان و تاریخ- اخبار تاریخی



مبارزات ملی شدن صنعت نفت در سطح بین الملل نیز ابتکار جالبی بود. از این رو که بعدها به مثابه الگویی برای کشورها و ملتهای دیگر مورد تجربه و آزمون قرار گرفت. این همان مسئله ای بود که باعث هراس قدرت های بزرگ جهانی و به طور ویژه انگلیس و آمریکا می شد. اهمیت و جایگاه این نهضت به حدی بود که حتی رهبران آزادی خواه جهان نیز آرزوی موفقیت آن را داشتند و از طرف دیگر حاضر به دیدن شکست این نهضت نبودند. آنچه حسین مکی از اظهارات نهرو رهبر بزرگ هند ذکر می کند در همین راستا قابل تبیین و تحلیل است:

«نهرو هم دو سه تلگراف کوتاه به مصدق کرده که عجیب و مهم است و نشان می دهد که نهرو چه مرد بزرگی بوده است. تاریخ تلگراف محرمانه ی او اول مرداد است. او گفته بود : من می بینم یک توطئه ای در شرف تکوین است، خواهش می کنم مراقب اوضاع باشید. من شنیده ام که رابطه ی شما با رفقای سابقتان مثل کاشانی و بقایی و مکی به هم خورده؛ این صفت را برای برجی نشسته و خانه ی شما و افراد خانه ی شما را می بینم و شما فقط توی اتاق خودتان و افراد خودتان را دارید می بینید. توطئه ای در شرف تکوین است  که شاید خیلی فوری عمل شود، در آن صورت ضررش را نه تنها شما می بینید بلکه تمام کشورهای تازه استقلال یافته و آنها که برای استقلال خود مبارزه می کنند غرامت شما را باید بپردازد.»1

1-حسین مکی، گفت و گو با حسین مکی، تهران، تهیه و تنظیم: مرتضی رسولی پور، تهران،موسسه مطالعات تاریخ معاصر، 1394، ص 33