گاهی مقابله با قدرت این هژمون جهانی بیش از آنکه مبتنی بر یک طرح عالمانه باشد، بر پایه هیجان بود. جالب آنکه گاهی این هیجان توسط نخبگان کشور ما دنبال می شد.

جوان و تاریخ- اخبار تاریخی




 

در طول تاریخ معاصر، ایرانیان آنچنان از استعمار انگلیس ضربه خورده بودند که به دنبال آن بودند که به هر طریقه ممکن به این کشور ضربه وارد کنند. گاهی مقابله با قدرت این هژمون جهانی بیش از آنکه مبتنی بر یک طرح عالمانه باشد، بر پایه هیجان بود. جالب آنکه گاهی این هیجان توسط نخبگان کشور ما دنبال می شد. روزنامه پرورش که از جمله نشریات بسیار خوب عصر قاجار بوده است، در چند متن مختلف جنگ و قیام علیه انگلستان را ترویج می کرد. در زیر دو نمونه از الگوگیری این روزنامه برای مقابله با انگلستان را دنبال می کنیم. قیام در چین و آفریقای جنوبی. جالب آنکه هر دو این قیام ها در نهایت به شکست انجامیدند:

 

«به عقیده ما شورش چین از روی کمال دانایی و غیرت است، زیرا دیدند رجال حکومت هر روز به رشوه قطعه ای از اراضی چین را بدون هیچ مقاومت و اعتراض به اجانب واگذاردند.... پس در ای حال که مرگ جمال نموده و دوره زوال در رسیده، خواستند انتقامی از دشمن خویش کشند و دلی از درد خالی نمایند....»1

 

«ثمره کوشش است که قوم ترانسوال را که جمعیت تمام آنها از زن و مرد و بچه و بزرگ به قدر جنود بریتانیای اعظمی که برای آفریقای جنوبی نامزد کرده است نشود، مدت دو ماه جلوی محاربه با دولتی مثل دولت انگلیس که خود را مالک رقاب شرق و غرب داند، بایستد و گوی سبقت را از رقیب بربایند....»2

 

پی نوشت ها:

 

1-روزنامه پرورش، شماره 3، صص 2-3

 

2-پرورش، شماره 13، ص 1-2.