روستای ابیانه واقع در اصفهان لقب روستای سرخ را دارد.دارای اب و هوای کوهستانی است. پیشینهٔ هزار و پانصد ساله را برای آن تخمین می‌زنند.در زبان محلی به ابیانه ویونا (Viuna) می‌گویند. وی(Vi) به معنای بید و ویانه(Viyane) به‌معنای بیدستان است. (ابیانه در گذشته بیدستان بوده‌است.) در طول زمان ویونا به به ابیانه دگرگون شده‌است

در ۴۰ کیلومتری شمال غربی شهرستان نطنز،استان اصفهان در دامنه کوه کرکس روستایی واقع شده است به نام ابیانه این روستا یکی از بلندترین نقاط مسکونی در ایران است لباس سنتی آن‌ها، هنوز هم میان آن‌ها رواج دارد و در حفظ آن تاکید و تعصب از خود نشان می‌دهند اثار و بناهای تاریخی که در ابیانه وجود دارد مربوط به دوره‌های ساسانی، سلجوقی صفوی و قاجار است. این آثار نشان‌دهندهٔ قدمت تاریخی این زیست‌گاه انسانی است به اعتبار معماری بومی و بناهای تاریخی پُرتنوعش، از روستاهای مشهورایران است دارای سه آتشکده است که امروزه فقط بنای یک آتشکده به نام  هارپاک پابرجاست از اتشکده های هِرشوگاه و دژآتون اثاری نمانده ابیانه سه قلعه دارد که عبارتند ازپال همونه یا تخت‌هامان که در جنوب غربی ابیانه قرار دارد.دارای 200 سال قدمت است هرده که در شمال شرقی روستا قرار دارد پاله که در شمال غربی روستا قرار دارد علت سرخی خانه ها به دلیل خاک سرخ رنگ ان است که دارای اهن هست دارای دو زیارتگاه است به نام

1.زیارتگاه شاهزاده یحیی و شاهزاده عیسی
2.زیارتگاه هینزا

ابیانه دارای یازده مسجد است که یکی از این مساجد قدیمی به نام مسجد جامع ابیانه (ملقب به میان‌ده)است