در پاسخ به این سئوال که چه کسانی برای اولین بار به ساختار استبداد ایران ضربه زد؟ نقل قولی از مرحوم دکتر عنایت در اینجا می تواند مفید شود. این قول که به نحوی اندیشه سیاسی در تاریخ تحولات ایران محسوب می شود معتقد است آیا نوشته های میرزا آقاخان کرمانی، طالبوف، آخوندزاده، ملکم خان با آن تعابیر و اصطلاحات که اغلب بیگانه و برگردانیده زبانهای بیگانه بود مانند پروگرام، پروغورس برای چه کسانی در میان مردم ایران قابل فهم بود؟ . . .

کافه تاریخ- اخبار تاریخی

 

 

در پاسخ به این سئوال که چه کسانی برای اولین بار به ساختار استبداد ایران ضربه زد؟ نقل قولی از مرحوم دکتر عنایت در اینجا می تواند مفید شود. این قول که به نحوی اندیشه سیاسی در تاریخ تحولات ایران محسوب می شود معتقد است آیا نوشته های میرزا آقاخان کرمانی، طالبوف، آخوندزاده، ملکم خان با آن تعابیر و اصطلاحات که اغلب بیگانه و برگردانیده زبانهای بیگانه بود مانند پروگرام، پروغورس برای چه کسانی در میان مردم ایران قابل فهم بود؟ این کسان چه نسبتی از کل نفوس ایران را تشکیل می دادند؟

 



در جواب به سئوال اصلی باید برگردیم به فتوای مرحوم میرزای شیرازی و اینکه ایشان نمی نویسند «الیوم استعمال توتون و تنباکو حرام است»، بلکه می نویسند «استعمال توتون و تنباکو بای نحو کان در حکم محاربه با امام زمان (عج) است.» یعنی مهدویت و امامت را در مقابل سلطنت قرار می دهد و به خاطر همین تاثیر بود که برای اولین بار در تظاهرات مردم تهران در بطن قیام تحریم تنباکو شاه ظل الله به نام شاه باجی سیبیلو مطرح و عنوان می شد یعنی قداست شاه بعد از قیام تحریم تنباکو ریخته شد.

 

منبع:

حمید عنایت، در حاشیه برخورد آراء در انقلاب مشروطیت، یادنامه استاد شهید مرتضی مطهری، تهران سازمان انتشارات و آموزش انقلاب اسلامی، 1363، ص 155