معلمان مکتب خانه عموماً از اقشار فرودست جامعه بودند و زندگی بسیار ساده ای داشتند. و گاهی به سختی گذران می کردند. بااینحال در اغلب موارد از شاگردان شهریه نمی گرفتند و اگر می گرفتند در حدود پنج تا ده قران بری مکتبخانه های عمومی و ده قران برای مکتبخانه های اعیانی بود . . .

کافه تاریخ- سبک زندگی

 

معلمان مکتب خانه عموماً از اقشار فرودست جامعه بودند و زندگی بسیار ساده ای داشتند. و گاهی به سختی گذران می کردند. بااینحال در اغلب موارد از شاگردان شهریه نمی گرفتند و اگر می گرفتند در حدود پنج تا ده قران بری مکتبخانه های عمومی و ده قران برای مکتبخانه های اعیانی بود. معلم از شاگردانش شهریه نمی گرفت و مزدش در مقابل زحمتی که می کشید و آموزش و تعلیمی که می داد عبارت بود از هدیه ای در آخر سال، یا آخر ختم قرائت قرآن یا روزی که که شاگرد می بایست مکتب را ترک نماید به او می دادند. این هدیه عبارت بود از چند کله قند روسی، چند قوطی چای هندی (سیلان)،یک شاخه نبات، چند شیشه گلاب قمصر، یک جعبه شیرینی، یک قواره پارچه و مقداری پول نقد. درآمد معلمان سرخانه یا مکتبدارهای خصوصی به مراتب بیشتر از مکتبدارهای عمومی بود. البته لازم به ذکر است که گروهی از معلمان نیز نه به دلیل تنگدستی، بلکه به خاطر ارزشهای والای روحانی و معنوی و عشق به کار خویش بدون اینکه در فکر زراندوزی باشند، زندگی ساده ای را را انتخاب می نمودند.

منبع:

اقبال قاسمی پویا، مدارس جدید در دوره قاجاریه؛  بانیان و یشروان، ، تهران، مرکز نشر دانشگاهی، 1377، ص 15