مردم ایران در طول تاریخ حکومت قاجار با دو دشمن خارجی روبرو بودند. این دو دوشمن از شمال و جنوب کشور را چپاول می کردند. آنها ایران را میان خود تقسیم کرده بودند. این مسئله سبب شد تا ایرانیان به شدت از این دو کشور و رجال سیاسی و یا تجاری انها در ایران بیزار باشند. اینگونه بود که به روایت هوشنگ ابتهاج . . .
کافه تاریخ- تاریخ شفاهی
مردم ایران در طول تاریخ حکومت قاجار با دو دشمن خارجی روبرو بودند. این دو دوشمن از شمال و جنوب کشور را چپاول می کردند. آنها ایران را میان خود تقسیم کرده بودند. این مسئله سبب شد تا ایرانیان به شدت از این دو کشور و رجال سیاسی و یا تجاری انها در ایران بیزار باشند. اینگونه بود که به روایت هوشنگ ابتهاج، رئیس بانک ملی و بعدها رئیس سازمان برنامه مردم ایران عاشق دشمنان روس و انگلیس بودند:
«آن روزها احساسات مردم به طرفداری از آلمان ها کاملا مشهود بود و به نظر من خود رضا شاه هم نزد خود تصور می کرد آلمانها در جنگ فاتح خواهند شد. آلمانها در تهران و بعضی از شهرهای دیگر نفوذ زیادی داشتند و عده ی زیادی از آنها در ایران کار می کردند. وقتی با دوستانم به رستورانهای تهران می رفتیم، شاهد بودم که چگونه آلمانها مست می کردند و دسته جمعی سرودهای نظامی می خواندند. روحیه ی طرفداری ار آلمانها در همه جا به چشم می خورد و وقتی در سینما فیلم های مربوط به جنگ و پیشروی آلمانها نشان داده می شد مردم دست می زدند و هورا می کشیدند و با شعف بسیار برای آلمان ها ابراز احساسات می کردند. تمام مردم طرفدار آلمانها بودند و از انگلیس ها و روس ها تنفر داشتند.»
منبع: ابوالحسن ابتهاج، خاطرات ابوالحسن ابتهاج، تهران، جلد اول، تهران، انتشارات علمی، 1371، ص 69