زنان ناصرالدین شاه یکی از موضوعاتی بوده که همواره توسط عوام و خواص علاقمند به تاریخ معاصر ایران مورد توجه قرار گرفته است. درباره برخی از زنان ناصرالدین شاه ازجمله سوگولی تاکنون مطالب متنوعی در منابع گوناگون درج شده است. با اینحال درباره دیگر زنان این شاه قاجار شناخت چندانی وجود ندارد. نوه دختری ناصرالدین شاه در یادداشتهای خصوصی خود درباره ناصرالدین شاه در این رابطه می نویسد . . .

کافه تاریخ- کشکول

 

زنان ناصرالدین شاه یکی از موضوعاتی بوده که همواره توسط عوام و خواص علاقمند به تاریخ معاصر ایران مورد توجه قرار گرفته است. درباره برخی از زنان ناصرالدین شاه ازجمله سوگولی تاکنون مطالب متنوعی در منابع گوناگون درج شده است. با اینحال درباره دیگر زنان این شاه قاجار شناخت چندانی وجود ندارد. نوه دختری ناصرالدین شاه در یادداشتهای خصوصی خود درباره ناصرالدین شاه در این رابطه می نویسد:

«ناصرالدین شاه روزی که کشته شد 85 زن داشت که از نام برجسته ترین آنان یاد می شود. زنهای عقدی- گلین خانم نخستین همسری بود که شاه در زمان ولیعهدی گرفت و از او سه فرزند داشت. یک پسر موسوم سلطان محمود میرزا که ولیعهد بود و در سن دو سالگی درگذشت و دو دختر به نامهای افسرالدوله و فخرالملوک. خجسته خانم تاج الدوله دختر سیف الله میرزا پسر فتحعلیشاه نخستین زنی بود که پس از استقرار به سلطنت اختیار کرد (آخرین زن شاه نیز خجسته نام داشت و دختر میرزا عبدالمطلب مستشار پستخانه بود) او یک دختر و یک پسر آورد که دخترش عصمه الدوله مادر من بود و پسرش سلطان معین الدوله میرزا که او نیز ولیعهد خوانده شد و در نه سالگی درگذشت. هنگامی که خبر فتح هرات به تهران رسید شاه در شهر نبود و به امر وی ولیعهد به سلام نشست. تربیت او را به شاهزاده ساسان میرزا بهاالدوله نوه فتحعلیشاه و پسر عم و شوهر خواهر بزرگ تاج الدوله سپرده بودند. شکوه السلطنه همسر عقدی دیگر شاه دختر شعاع السلطنه پسر فتحلیشاه یک پسر آورد که مظفرالدین میرزا نامیده می شد و بعد از پدر شاه شد. سرورالسلطنه دختر عمادالدوله پسر خاقان فرزندی نیاورد. جیران ملقب به فروغ السلطنه دو پسر آورد به نامهای ملک قاسم میرزا و ملکشاه که هر دو را ولیعهد نامیدند و یکی پس از دیگری درگذشت. فروغ السلطنه و سرورالسلطنه و شکوه السلطنه به ترتیب در حیات شاه به درود حیات گفتند.»