درباره راه آهن سراسری شمال به جنوب ایران تا کنون دیدگاه های متنوع موافق و مخالفی طرح شده است. عباس اقبال آشتیانی به عنوان یکی از مخالفین با نگاهی کارشناسی به این موضوع می گوید . . .

کافه تاریخ- تاریخ شفاهی

 

درباره راه آهن سراسری شمال به جنوب ایران تا کنون دیدگاه های متنوع موافق و مخالفی طرح شده است. عباس اقبال آشتیانی به عنوان یکی از مخالفین با نگاهی کارشناسی به این موضوع می گوید:

«بزرگترین و مهمترین راه های آینده ایران دو راه است: اول  راه بغداد، همدان، قزوین، انزلی؛ دوم راه تبریز، تهران ، مشهد که راه کاروانی قدیم چین به آن متصل می شود» وی در ذکر اهمیت هر یک از این راه ها می نویسد: «راه بغداد-انزلی که از طریق بغداد به خط آهن معروف بغداد-اسلامبول وصل می شود که اگر راه آهن در آن کشیده شود و در میان طرق ارتباطیه عالم اهمیت خاصی را دارا خواهد بود و راه تبریز-تهران-مشهد که اروپا را به آسیای مرکزی و جنوبی مربوط می سازد»

پر واضح است که در نگاه آشتیانی خط آهنی که به لحاظ کسب عایدات بیشتر و ترقی کشور برای ایران مفیدتر بوده خط بین شرق و غرب بوده و نه شمال و جنوب. حال آنکه منافع استعماری دولت انگلستان برای حفظ هندوستان از خطرات محتمل و به منظور استفاده از خط آهن در حمله احتمالی به خاک اتحاد جماهید شوروی پس از انقلاب کبیر ایجاب می کرد که خط آهن ایران شمالی-جنوبی کشیده شود و نه غربی-شرقی.

منبع: جامی، گذشته چراغ راه آینده، چاپ دوم، تهران: ققنوس، 1362، ص 24