از نظر دامداری سیاست اسکان عشایر حکومت رضا خان صدمات بزرگی به دامداری کشور که صادرکننده دام بود وارد آورد. اینک قسمتی از فجایعی را که به نام اسکان عشایر در آن دوران انجام یافته با استناد به روزنامه اطلاعات که در وابستگی آن به هیات حاکمه شبهه ای نیست نقل می کنیم . . .

کافه تاریخ- کشکول

 

از نظر دامداری سیاست اسکان عشایر حکومت رضا خان صدمات بزرگی به دامداری کشور که صادرکننده دام بود وارد آورد. اینک قسمتی از فجایعی را که به نام اسکان عشایر در آن دوران انجام یافته با استناد به روزنامه اطلاعات که در وابستگی آن به هیات حاکمه شبهه ای نیست نقل می کنیم:

«اغلب خانواده های عشایر پول نداشتند و سرمایه آنها منحصر به چند راس میش بز و اسب بود. در اجرای فرمان اسکان عشایر این جماعت مجبور بودند تحت نظر ایلخان نظامی به خرج خود خانه های دهقانی ساخته، تخته قاپو شوند و چون خودشان قادر و مایل به اجرای این امر نبودند لذا مامورین اسکان چادرهای آنان را آتش زده و با خرید قسمت مهمی از یگانه مم معاش آنها به ثمن بخس خانه های گلین برایشان ساختند. این خانه های مرگبار نه در تابستان گرمسیر و نه در زمستان سردسیر قابل سکونت نبود. در نتیجه عشایر حاضر می شدند به هر قیمتی که شده خود را از این زندان نجات داده به زندگی سابق خویش برگردند. ولی مامورین اسکان به آنها اجازه ییلاق-قشلاق کردن نمی دادند مگر با دریافت مبالغی به عنوان "پول جواز!" در یکی از سالها بار سنگین پول جواز و سایر تحمیلات برای بعضی از طوایف قشقایی طاقت فرسا شد و قادر به تادیه آن نشدند. ایلخان نظامی هم با نهایت شدت (به عنوان اسکان) از حرکت ایل و اغنام و احشامشان به گرمسیر جلوگیری می کرد ولی اسب و گوسفند و شتر و گاو به حکم طبیعت و بادهای سرد پاییز و طلیعه زمستان حرکت نموده و زنهای پا برهنه در عقب آنها به راه افتادند. مردها برای تصفیه حق و حساب با ایلخانی مشغول چانه زدن بودند. حق و حساب برای فرو نشانیدن اشتهای آقای ایلخان نظامی کافی نبود و در نتیجه در وسط ماه آذر امر نظامی صادر کرد که ایل از وسط راه سردسیر عودت دهند.!»

 

منبع: جامی، گذشته چراغ راه آینده، چاپ دوم، تهران: ققنوس، 1362، صص 19-18.