کافه تاریخ- کافه هنر
در تاریخ نمایش و تئاتر ایران، برای اولین بار اندیشه نمایش و بازی در پارکها و خانه ها به شکل خصوصی به انجام رسیده بوده بود. اما اندیشه داشتن تیاتری بسته و برای تمام فصلها و همچنین برای پذیرفتن مردم کوچه و بازار در تماشاخانه ای به نام «تیاتر ملی» محقق شد. این نخستین تیاتر عمومی و مردمی ایران بود زیرا که تمام مردم میتوانستند برای تماشاخانه به آنجا وارد شوند. ریاست این تیاتر با عبدالکریم محقق الدوله بود که خود با یاری گروهی از روشنفکران و بسیاری از همکاران گروه شرکت فرهنگ بنیانگذاری شد. محقق الدوله مردی اروپا دیده و تحصیل کرده بود و آشنا با فرهنگ اروپا. تیاتر ملی هر 15روز، یکبار برنامه داشت. دراین زمان در نمایشها، نقش زنها را مردها بازی می کردند. دوران تیاتر ملی به درازا نکشید و با درگذشت محقق الدوله(1334 قمری) تیاتر ملی از هم پاشید.
منبع:
هیوا گوران، کوشش های نافرجام؛ سیری در صد سال تیاتر ایران، تهران، انتشارات آگاه، 1360، ص 104