ایرانی از نظر هوش تند و چابک است، خوش صحبت و مجلس آرا و بذله گو است و در لحظات جدی تر یا برای فرار از واقعیات به تمرین فکری و در زمینه مقولاتی از قبیل فلسفه، شعر و هنر می پردازد.

کافه تاریخ- تاریخ شفاهی

 

غربیان و به طور ویژه نخبگان آنان همیشه نگاهی از بالا به پایین به ملل شرقی و به طور خاص مردمان خاورمیانه دارند و این چنین می اندیشند که همه باید همچون آنان باشند. این نگاه درباره مستشاران غربی که به ایران می آمدند نیز صادق است. من جمله میلسپو روایتی اینچنینی از ایرانیان دارد:

«ایرانی از نظر هوش تند و چابک است، خوش صحبت  و مجلس آرا و بذله گو است و در لحظات جدی تر یا برای فرار از واقعیات به تمرین فکری  و در زمینه مقولاتی از قبیل فلسفه، شعر و هنر می پردازد. اما انسانی منطقی نیست. فاقد بلوغ فکری است. اصولا فاقد ساختمان مغزی است که ملل پیشرفته برای حل مسائل خود و نیل به پیشرفت لازم دارند. در طول تاریخ نادان، بیسوادی و فقدان تماس های روشنفکری آنان را از استفاده از منطق محروم ساخته است.»1

 

1-آرتور میلسپو، آمریکایی ها در ایران، ترجمه: عبدالرضا هوشنگ مهدوی، تهران، نشر البرز، 1370، ص 106