برای رضاخان ترکیه یک الگو بود. او بسیار مقلد راهی بود که آتاتورک پیموده بود. از همین رو بود که برای سفیر ترکیه در ایران احترام بسیاری قائل بود و او را در صدر مجالس می نشاند....

کافه تاریخ- تاریخ شفاهی

 

برای رضاخان ترکیه یک الگو بود. او بسیار مقلد راهی بود که آتاتورک پیموده بود. از همین رو بود که برای سفیر ترکیه در ایران احترام بسیاری قائل بود و او را در صدر مجالس می نشاند. با او در ارتباط بود و حتی مخفیانه با او دیدار می کرد:

ملاقات من با رضاخان راس ساعت 3 انجام گرفت. رضاخان مرا بی آنکه در انتظار نگه دارد به حضور پذیرفت. از همان آغاز به ترکی سخن گفت. اظهار داشت که از مدتها پیش منتظر ملاقات با من بوده است. حال عصمت پاشا رئیس جمهورمان را جویا شد. من هم گفتم رئیس جمهور ما به شما سلام دارند. رضاخان گفت به وقتش در همه مسائل از او کمک خواهم گرفت و از محبت و توجه فوق العاده خود به او سخن گفت. من هم در جواب از صمیمیت و علاقه رئیس جمهورمان سخن گفتم. رضاخان با این جمله که «من در چشم ایشان اما ایشان در قلب من جای دارند» اظهار محبت کرد. در جواب گفتم من دوستی و محبت میان دو طرف را برای تمام ملل شرق به مثابه بشارتی بزرگ می بینم. در جواب پس از اظهار اطلاع از سرگذشت من در باکو گفت «اینک چشم تمام ملل شرق به دنبال من و جناب مصطفی کمال پاشا است.»

 

1-ممدوح شوکت بیگ، خاطرات تهران: یادداشت های سفیر ترکیه از ماجرای تغییر سلطنت، آبان- بهمن 1304، ترجمه: حسن اسدی، تهران، پردیس دانش، 1390، ص 37