برای تاسیس کارخانه ذوب آهن ایران «دست کمک خواستن دراز کرد به بانک جهانی، به آلمان، به آمریکا، فقط در این میان اینها آلمان حاضر شد به ایران کمک بکند...

کافه تاریخ- تاریخ شفاهی

 

کارخانه ذوب آهن اصفهان در کنار چند کارخانه مشهور دیگر ایران از محصولات ساخت شوروی در ایران است. جالب آنکه در این زمان ایران از کشورهای حامی نظام سرمایه داری بود. اما به شکل عجیبی آمریکایی ها تمایلی به اینکه ایران دارای کارخانه ذوب آهن بشود نبودند:

برای تاسیس کارخانه ذوب آهن ایران «دست کمک خواستن دراز کرد به بانک جهانی، به آلمان، به آمریکا، فقط در این میان اینها آلمان حاضر شد به ایران کمک بکند، آمریکایی ها مخالفت کردند و بانک جهانی مخالفت کرد برای ایجاد چنین صنعتی درا یران. وقتی که آلمان ها حاضر شدند به ایران کمک بکنند با سوابقی که وجود داشت دکتر عالیخانی از رییس دماکروپ تقاضا کرد که بیاید به ایران برای مذاکرات و ایشان هم قبول کردند، ولی 24 ساعت قبل از آمدن ایشان، مسافرت ایشان لغو شد و نیامدند. این را من در پرونده های محرمانه خودمان می خواندم که بعد دولت ایران مراجعه می کند به سفیرش در بن در آلمان، آقای علیقلی اردلان که بروند و رسیدگی بکنند که رئیس کروپ به ایران نیامد. معلوم شد ایشان گزارشی داده بودند، بعد از رسیدگی معلوم شد که آمریکایی ها توصیه کرده بودند به دولت آلمان که صلاح ایران نیست و شما هم به صلاح نیست که به ایران کمک کنید....»1

 

1-محمد یگانه، خاطرات محمد یگانه، به کوشش: حبیب لاجوردی، تهران، نشر ثالث، 1384، ص  123