منظره‌ای که مرا بیشتر جلب نمود جنگی است که بین پیروان علی (ع) و لشگر یزید می‌شود. این منظره چنان اثر می‌کرد که انسان بشک می‌افتاد نکند حقیقی باشد...

کافه تاریخ- سبک زندگی

 

مراسم تعزیه خوانی یکی از مراسمات مهم و سنتی در دوره قاجار بود که در برخی از مراسمات مذهبی شیعیان همچون ماه محرم و یا شهادت امام اول شیعیان، برگزار می‌شد. این که مراسم با شبیه سازی وقایع و رویدادهای مذهبی همراه بود، به بهترین شکل توسط اجرا کنندگان آن برگزار می‌گردید:

«معمولا هر تعزیه‌ای سه جلسه وقت لازم دارد. این تعزیه‌ها تا روز عید طول می‌کشد. آخری در هوای آزاد و برروی محلی که تماشاچیان به اطراف و در پشت پنجره‌ها بر روی بام‌های خانه‌ها جمع می‌شوند به معرض تماشا درمی‌آید. و منظره‌ای که مرا بیشتر جلب نمود جنگی است که بین پیروان علی (ع) و لشگر یزید می‌شود. این منظره چنان اثر می‌کرد که انسان بشک می‌افتاد نکند حقیقی باشد جنگجویان پیوسته بر شدت حرکات خود افزوده کوشش و مجاهدت را بجائی میرساندند که باید طرف کشته شود.

و در آخر این نمایش ... عده با مشت سخت بسینه کوبیده و در نتیجه سایرین را برانگیخته شورش در جمعیت و بازیگران برپا می‌نمودند. در اثر این کار عدۀ ضعف میکردند.»1

 

1-اوژن فنلاندن، سفرنامه اوژن فنلاندن به ایران، ترجمه حسین نورصادقی، تهران، انتشارات اشراقی، 1353، چاپ سوم، ص 117