اسدالله علم که در تاریخ معاصر ایران از وی به عنوان محرم اسرار محمدرضا پهلوی یاد می شود، در سمت وزیر دربار، نقش مهمی در تصمیم گیریهای حیاتی و سیاستگذاریهای کلان کشور بر عهده گرفت به نحوی که نخست وزیر و وزرای خارجه، دفاع و کشور به حاشیه رفته و در زمینه مسائل امنیتی و نفتی و ارتباط با سفارتخانه ها و مقامات سیاسی و امنیتی خارجی به عنوان معتمد شاه نقش بی بدیلی پیدا کرد.

کافه تاریخ- کشکول

 

اسدالله علم که در تاریخ معاصر ایران از وی به عنوان محرم اسرار محمدرضا پهلوی یاد می شود، در سمت وزیر دربار، نقش مهمی در تصمیم گیریهای حیاتی و سیاستگذاریهای کلان کشور بر عهده گرفت به نحوی که نخست وزیر و وزرای خارجه، دفاع و کشور به حاشیه رفته و در زمینه مسائل امنیتی و نفتی و ارتباط با سفارتخانه ها و مقامات سیاسی و امنیتی خارجی به عنوان معتمد شاه نقش بی بدیلی پیدا کرد. اعتماد دولتمردان و سفرای امریکا و انگلیس به وی نیز در استحکام موقعیت اش بسیار مؤثر واقع شد. وی در بخشی از خاطرات خود در خصوص روابط شاه با مقامات امریکایی و ناخشنودی شاه از آنها می نویسد: « شام در خدمت بودم که از برنامه رادیو مسکو که اعلام کرده بود ایران و شوروی با هم میتوانند حافظ صلح در خاورمیانه باشند، اظهار خوشوقتی کرد. سرانجام شام تقریباً تنها بودیم، به جز والاحضرت فاطمه و همسرش ارتشبد خاتمی که فرماندة نیروی هوایی است و پهلبد و والاحضرت شمس. تعجب کردم که شاه بار دیگر به سیاست آمریکا و عدم حساسیتش نسبت به نیازهای ایران حمله کرد. احساس میکنم که قصد دارد با روسها وارد معامله بزرگی بشود و زمینه را برای انعکاس قصور آمریکاییها فراهم میکند. او انتظار مخالفت مرا داشت و مدتی در اینباره بحث کردیم... در مرحلهای شاه گله کرد که آمریکاییها و انگلیسیها هیچ توجیه استراتژیکی برای خرید نفت از کشورهایی مثل کویت، ابوظبی یا لیبی ندارند. قبول کردم، اما اشاره کردم که در نظام سرمایه داری، منافع مالی همه چیز را توجیه میکند.»


منبع: موسی فقیه حقانی، اخرین شاه، آخرین دربار، تهران، موسسه مطالعات تاریخ معاصر ایران، 1397، ص 251