تـولد سـینما در ایـران را به شیفتگی‌ مظفر الدین شاه قاجار نسبت مـی‌دهند کـه هنگام‌ اقامت در پاریس در سال 1900/1279 فیلم‌های‌ خبری را برای نخستین بار دید، و سپس در یادداشت روزانه‌اش به‌ آن‌‌ اشاره کرد...

کافه تاریخ- کافه هنر

 

تـولد سـینما در ایـران را به شیفتگی‌ مظفر الدین شاه قاجار نسبت مـی‌دهند کـه هنگام‌ اقامت در پاریس در سال 1900/1279 فیلم‌های‌ خبری را برای نخستین بار دید، و سپس در یادداشت روزانه‌اش به‌ آن‌‌ اشاره کرد:«ما بـه عـکاسمان دسـتور دادیم همه نوع‌ [(تجهیزات سینماگری‌) بخرند و به تهران بیاورند تا،ان‌ شاء‌ الله بتوانیم‌ فیلم بسازیم و به خادمانمان نشان دهیم».اما، انگیزش واقعی توسعه  آغازین سینما‌ را‌ چند‌ تجارت پیشه بـه‌ وجـود آوردنـد که حرفه‌شان را در کشورهای غربی،عمدتا روسیه و فرانسه‌،یاد‌ گرفته‌ بودند.ایـن افـراد عبارت بودند از میرزا ابراهیم خان عکاس باشی و مهدی روسی‌خان(که‌ از‌ مراسم سلطنتی فیلم‌برداری کرد)،ابراهیم خـان صـحاف‌باشی‌ (کـه نخستین سینما را در سال‌ 1905/1284 در ایران گشود) و خان بابا معتضدی(که چند فیلم سـرگرمی و چـند فـیلم‌ خبری تولید‌ کرد‌.) این فیلم‌سازان مجبور بودند با تجهیزات،امکانات، متخصصان و استعدادهای ناکافی بـسازند. بـه عـلاوه‌،شرایط‌ اجتماعی‌ در جهت رشد سینما نبود. ایران به لحاظ اقتصادی‌ و اجتماعی عقب مانده بـود؛اکـثریت بی‌سواد‌ بودند‌.بـه‌ سـبب‌ هـمین‌‌ شرایط ناموفق،هیچ تولید داخلی قابل ذکری وجود نداشت.اکثر فیلم‌هایی که نشان مـی‌دادند فـیلم‌های‌ خبری‌ یا‌ کمدی و فیلم‌های ماجراجویانهء اروپا،روسیه و امریکا بودند.از همان آغاز،تولید فیلم‌ داخـلی‌ قـلمرو شـاهان و طبقات بالا شد و اغلب به فیلم‌های خبری دربارهء فعالیت‌های سلطنتی محدود می‌شد.


منبع: تهامی‌نژاد‌،محمد‌؛«ریشه‌یابی یاس:تاریخ سینما در ایران» دربارهء سینما و تئاتر،دی 1352،ص 31.