همه روزه هم یا خانم ها یا کلفت ها و خدمه ها از اقوام و عشایر خود جماعتی را می پذیرفتند و هر روز، بالاستمرار در حرمسرا تقریبا هشتصد، نهصد نفر زن موجود بود.

 تاج السلطنه (1315-1262 خورشیدی) دختر ناصرالدین شاه و خواهر مظفرالدین شاه قاجار خاطراتی خواندنی برجای گذاشته که در بخشی از آن می‌خوانیم: تقریبا اعلیحضرت پدر تاجدار من هشتاد زن و کنیز داشت. هر کدام تا ده الی بیست کلفت و مستخدم داشته، عده ی زن‌های حرمسرای به پانصد نفر، بلکه ششصد می رسید.
 


 همه روزه هم یا خانم ها یا کلفت ها و خدمه ها از اقوام و عشایر خود جماعتی را می پذیرفتند و هر روز، بالاستمرار در حرمسرا تقریبا هشتصد، نهصد نفر زن موجود بود. و تمام این خانم ها منازل و حقوق و اتباع، از کلفت و نوکر و تمام لوازم زندگی در بیرون اندرون جدا جدا داشته و خیلی کمتر دیده می شد دو خانم با هم یک منزل داشته باشند. مگر زن های تازه که از دهات و اطراف اختیار می کردند، به دست خانم ها می سپردند که یک قدری آداب و رسوم را بفهمند؛ بعد منزل جداگانه به ایشان می دادند.
 
از میان تمام این خانم ها فقط هفت الی هشت نفر بودند که اولاد داشته و مابقی بدون اولاد بودند. کنیزهای سلطنتی در تحت اختیار یک نفر رئیس در یک حیاط جداگانه منزل می نمودند. و این کنیزها تمام ترکمن و کرد بودند که در دفعه ی ترکمان اسیر آورده بودند. لیکن، تمام خوشچهره و قشنگ بودند. و به اضافه ی کنیزی صیغه هم بودند. و رئیس این ها هم ترکمان و «اقل بگه خانم» اسم داشت.
 
منبع: خاطرات تاج السلطنه دختر ناصرالدین شاه، سیروس سعدوندیان، نسخه PDF از تارنمای کتابناک، ص82.