دوره  اول وزارت خارجه  میرزا سعیدخان مؤتمن الملک از ۱۲۶۹ تا ۱۲۹۰ ه‍.ق. یعنی بیش از بیست و یک سال طول کشید تا آن که میرزا حسین خان سپهسالار پس از افتادن از صدارت از طرف ناصرالدین شاه به وزارت خارجه منصوب شد میرزا سعیدخان به تولیت آستانه  رضوی رفت.

میرزا سعید خان انصاری (مؤتمن الملک) (۱۲۳۱–۱۳۰۱ قمری) وزیر امور خارجه  ایران در عصر ناصرالدین شاه قاجار بود. این شخص ابتدا از ملاهای خوش نویس و فاضل گرمرود آذربایجان و به «ملا محمدسعید انصاری» معروف بود. در ذی القعده  ۱۲۶۴ ه‍.ق. که ناصرالدین شاه به همراهی میرزا تقی خان امیرنظام از تبریز برای جلوس به تهران می آمد ملا محمدسعید در قریه  باسمنج برای تقدیم عرض حالی به خدمت امیر رسید. امیر چون خط و ربط او را پسندید وی را به خدمت خود گرفت و هنوز به تهران نرسیده او را منشی و کاتب اسرار خود کرد چنان که در تمام مدتی که امیر بر سر کار بود یک قسمت از احکام و دستورهای او به خط خوش همین ملا سعید که بعدها میرزا سعید شد صادر می گردید. بعد از فوت میرزا محمدعلی خان شیرازی وزیر دول خارجه که در هیجدهم ربیع الثانی ۱۲۶۸ ه‍.ق. (۲۱ بهمن ۱۲۳۰ ه‍.خ.) اتفاق افتاد میرزا سعید از طرف ناصرالدین شاه به لقب خانی و دبیری مَهامِّ خارجه یا به اصطلاح امروزی به کفالت آن وزارتخانه منصوب شد و در ربیع الثانی ۱۲۶۹ ه‍.ق. رسماً به وزارت خارجه برقرار گردید و بعدها لقب مؤتمن الملک یافت. دوره  اول وزارت خارجه  میرزا سعیدخان مؤتمن الملک از ۱۲۶۹ تا ۱۲۹۰ ه‍.ق. یعنی بیش از بیست و یک سال طول کشید تا آن که میرزا حسین خان سپهسالار پس از افتادن از صدارت از طرف ناصرالدین شاه به وزارت خارجه منصوب شد میرزا سعیدخان به تولیت آستانه  رضوی رفت. در ۱۲۹۷ ه‍.ق. پس از عزل سپهسالار بار دیگر مؤتمن الملک به وزارت خارجه برگشت و این بار در این مقام بود تا به سن هفتاد در سال ۱۳۰۱ ه‍.ق. در تهران وفات یافت. میرزا سعید در انشا و حسن خط و احاطه بر اشعار عربی و فارسی در عهد خود کم نظیر بود.