در شرایطی که کشور در وضع اسفناکی از فقر، رکود و بی‌نظمی سقوط کرده بود، دولت ایران به طور کاملاً منطقی دست یاری به سوی ایالات متحد دراز کرد و تقاضای اعزام نخستین هیئت مالی آمریکائی را کرد که با آن موافقت شد...

آمریکا قبل از جنگ جهانی دوم خط مشی انزوا طلبی را به عنوان محور اصلی سیاست خارجی خود انتخاب کرده بود. این سیاست باعث شده بود تا آمریکا از اتخاذ سیاست‌های استعماری دور باشد. بر این اساس، ایران در دوره مشروطه و در راستای فائق آمدن بر مشکلات خود، تصمیم گرفت برای اولین بار از یک گروه مستشاری اقتصادی بهره ببرد.
«در سال ۱۹۱۰ مجلس شورای ملی تحت رهبری افرادی قرار گرفت که به عنوان میهن‌پرست مترقی صمیمانه خواستار بودند حکومت مشروطه موفق شود. با وجود این کشور در وضع اسفناکی از فقر، رکود و بی‌نظمی سقوط کرده بود کسر بودجه مزمن مرتباً به میزان وا‌م‌ها افزوده می‌شد. میهن‌پرستان ایران قرارداد ۱۹۰۹ انگلیس و روس و طرز رفتار این دو کشور را به درستی تهدیدی علیه استقلال ایران تلقی می‌کردند. در این اوضاع و احوال بود که دولت ایران بطور کاملاً منطقی دست یاری به سوی ایالات متحد دراز کرد و تقاضای اعزام نخستین هیئت مالی آمریکائی را کرد که با آن موافقت شد. حضور مستخدمين بیگانه در ایران مطلب تازه‌ای نبود از ۱۹۰۳ یک هيئت بلژیکی امور گمرکات را در دست داشت و وظیفه‌اش جمع‌آوری پول برای بازپرداخت وام‌های انگلیس بود. بلژیکی‌ها به زودی مورد نفرت عمومی قرار گرفتند، از یک جهت به این علت که انگلیسی‌ها آنها را تحمیل کرده بودند و از جهت دیگر به دلیل این سؤظن که در توطئه‌های داخلی و خارجی دخالت دارند. در این هنگام رئیس این هیئت موسوم به مورنار به عنوان مستشار مالی خدمت می‌کرد، ظاهراً بدون اینکه به هیچ نتیجه قابل توجهی دست بافته باشد. یک فرانسوی به نام آقای بیژو نیز به عنوان مستشار مالیه انجام وظیفه می‌کرد و گزارشی که نامبرده پس از دو سال خدمت تسلیم دولت کرد بایگانی و فراموش شد.»


منبع: آرتور میلسپو، آمریکائی‌ها در ایران، ترجمه عبدالرضا هوشنگ مهدوی، تهران، نشر البرز، 1370، ص 24