امیرکبیر یکی از پایه های اصلی مبارزه با استعمار و استثمار در تاریخ معاصر ایران به شمار می آید. وی همواره سدی در مقابل مطامع دول روس و انگلیس بود و مانع از رسیدن آنان به اهداف شومشان می شد.

قتل امیر کبیر روز جمعه هفدهم ربیع الاول 1268 در حمام فین کاشان روی داد. از چگونگی تفصیل وقوع این قتل دلخراش بگذریم، نکته در خور توجه آن است که پس از قتل امیر، انگلیس‌ها که خود یکی از محرکین عمده وقوع این حادثه بودند، با ریاکاری همیشگی خود در یادداشت اعتراضی به دولت ایران، قتل امیر کبیر را به عنوان یک «امر شنیع و وحشی منشانه» توصیف کردند، ولی روس‌ها که با عمل ناسنجیده خود محیط را مسموم و متشنج کرده بودند، شاه را به خشم آوردند و فضای مساعدی برای کارگر شدن حربه های دشمنان امیر فراهم ساختند، حتی این اندازه هم به خود زحمت ندادند و چنانچه در کتاب امیر کبیر و ایران منعکس شده است، پرنس دالگور کی، وزیر مختار روس به یک اعتراض شفاهی اکتفا کرد و حتی حاضر نشد این اعتراض را به صورت کتبی به مقامات ایرانی تسلیم کند.


منبع: ابونصر عضد قاجار، بازنگری در تاریخ قاجاریه و روزگار آن، ص 182.