اسب‌های توپخانه را به صاحب منصبی سپرده‌اند و او هم آنها را در جائی نگاه دارد که علیق ارزان باشد ولى ابداً آنها را وادار به تمرین نمی‌کند تا به هیاهوی میدان جنك و غرش توپ عادت کنند.

توپخانه یکی از یگان‌های مهم ارتش در دوره قاجار بود که شرایط نگهداری از آن خاص و منحصر بود. توپ‌های توپخانه معمولاً با اسب جابه جا می‌شدند که این موضوع نیز ضرورت نگهداری خاص از اسب‌ها را ایجاب می‌کرد:

«توپخانه معمولاً باید 6۰۰۰ نفر توپچی در ارتش ایران باشد ولی توپخانه ثلث این شماره هم حاضر خدمت نیست. اسب‌های توپخانه را به صاحب منصبی سپرده‌اند و او هم آنها را در جائی نگاه دارد که علیق ارزان باشد ولى ابداً آنها را وادار بتمرین نمی‌کند تا به هیاهوی میدان جنك و غرش توپ عادت کنند و در موقع جنك وحشت نداشته باشند . توپچیان در موقع مسافرت الاغ‌هائی دارند که لوازم خود را از قبیل تفنك و آذوقه با آنها حمل می‌کنند و گاهی هم بر پشت آنها سوار می‌شوند. قورخانه هم بوسیله شتران با ارابه‌ها حمل و نقل می‌شود.»



منبع: هانری رنه دالمانی، سفرنامه از خراسان تا بختیاری، ترجمه محمدعلی فره‌وشی‌، تهران، امیرکبیر، 1335، صص 165- 166