دوره اولیه فئودالی که مشخصه آن کار اضافی بر روی زمین است، کم و بیش در همه کشور‌ها یکسان است. در اروپا این مرحله پس از سقوط امپراطوری روم قدیم به وجود آمد و در شرق و به خصوص ایران این مرحله در زمان حکومت‌‌های پادشاهی قبل از اسلام برقرار بود

برخی معتقدند پروسه تاریخی شرق و غرب از یکدیگر جدا است. غرب با تجربه برخی از مراحل ماقبل صنعتی شدن پا به دنیای صنعتی شدن گذاشت. فئودالیسم یکی از این مراحل است. بسیاری از محققان، فئودالیسم را مشخصه منحصر غرب می‌دانند؛ اما برخی از تاریخ‌نگاران و پژوهشگران با این موضوع مخالف هستند.
«دوره اولیه فئودالی که مشخصه آن کار اضافی بر روی زمین است، کم و بیش در همه کشور‌ها یکسان است. در اروپا این مرحله پس از سقوط امپراطوری روم قدیم به وجود آمد و در شرق (و به خصوص ایران این مرحله در زمان حکومت‌‌های پادشاهی قبل از اسلام برقرار بود. دهقان (سرو) به نوعی مالک قطعه زمین می‌باشد و برای امرار معاش خود بر روی آن کار می‌کند. او مجبور است قسمتی از وقت خود را بر روی زمین ارباب شاه یا دولت) به رایگان کار کند. این مساله (شیوه) در جوامع مختلف اشکال متفاوتی دارد. مثلا در آنجا که زمین، ملکي خان است، دهقان یا سرو موظف است چند روز در هفته (و یا چند ماه در سال) را به رایگان بر روی زمین ارباب کار کند و در صورتی که زمین ملک شاه باشد، دهقانان بیشتر با کار بر روی کانال‌‌ها و قنوات به صورت رایگان و یا ساختن قصر‌ها و راه ها، به بیگاری گرفته می‌شوند.»


منبع: علیرضا ثقفی خراسانی، سیر تحولات استعمار در ایران، مشهد، نشر نیکا، 1375، ص 14