در سال ۱۸۷۷ میلادی بیماری همه جا گیر ، ساری و در شهر رشت بروز می‌کند که تمام محلات شهر مرکزی گیلان را فرا می‌گیرد؛ بیشتر ساکنان شهر مساکن خود را ترک گفته بیرون از شهر در دهکده‌‌های بزرگ اطراف مستقر می‌گردند

در دوره قاجار، بارها ایران با بیماری‌های همه‌گیر و مسری مواجه شد. این بیماری‌ها که به دلایل مختلف روی می‌داد، در کمبود پزشک و تجهیزات پزشکی امروزی، جان بسیاری از انسان‌ها را می‌گرفت. مردم نیز به دلیل عدم آگاهی و عدم دسترسی به هر گونه امکانات، چاره‌ای جز فرار نداشتند.
«در سال ۱۸۷۷ میلادی بیماری همه جا گیر و ساری و با در شهر رشت بروز می‌کند که تمام محلات شهر مرکزی گیلان را فرا می‌گیرد؛ بیشتر ساکنان شهر مساکن خود را ترک گفته بیرون از شهر در دهکده‌‌های بزرگ اطراف مستقر می‌گردند. حتی آن‌هایی که بیشتر می‌ترسیدند به سرزمین‌های اطراف رفته منتظر سرایت مرض به آن نواحی بودند؛ لیکن بیماری از دروازه‌‌های شهر پا فراتر ننهاد. معذالک این ناحیه در معرض خطر انتشار مرض قرار داشت: چه آب و هوای منطقه گرم و زمین آن پست و باطلاقی و دارای آب‌های راکد است؛ تغذیه مردم و لباس آن‌ها بد است و اهالی فقیر می‌باشند. اگر دولت ایران یک کمربند بهداشتی دورادور شهر برقرار کرده بود می‌توانست بگوید که بلا را در کانون اصلی آن خفه کرده است. با وجود محلی بودن بیماری، بدون اینکه هیچ وسیله جلوگیری کننده به کار برده باشند می‌خواستند طاعون رشت را به طاعون وتليانكای روسیه نسبت دهند.»»


منبع: هنری بایندر، سفرنامه هانری بایندر، کردستان، بین‌النهرین و ایران، ترجمه کرامت‌الله افسر، تهران، انتشارات فرهنگسرا، 1370، صص 250-256