اگر چه در ابتدای کار تا دوره‌ ‌کودتا اغلب بازیگر دوم بود و نام و نشان او در پس نام‌های ‌جنجالی نخست وزیران پنهان‌ می‌شد اما بعد از کودتا همه چیز برای احراز نقش اول در کشور آماده بود.

قدرت سیاسی شاه از ابتدای سلطنت تا پایان آن با فراز و فرودهایی مواجه بود. شاه تا پیش از کودتای 28 مرداد قدرت سیاسی چندانی نداشت؛ اما بعد از کودتای 28 مرداد، قدرت او به یکباره تغییر کرد و به شخص اول مملکت تبدیل شد:

«اگر چه در ابتدای کار تا دوره‌ ‌کودتا اغلب بازیگر دوم بود و نام و نشان او در پس نام‌های ‌جنجالی نخست وزیران پنهان‌ می‌شد اما بعد از کودتا همه چیز برای احراز نقش اول در کشور آماده بود. او بود که دستورات لازم را به وزرا‌ می‌داد. قدرت او به حدی بود که برخی از نویسندگان بر این باور بودند که شاه به طور نسبی از پدر خویش و تمامی پادشاهان پیش از خود قدرتمندتر شده است. نخبگان سیاسی که مسئولیت‌های ‌مختلفی در دستگاه‌های ‌دولتی بر عهده داشتند كاملاً مطیع شاه بودند هیچ کس از وزرا گرفته تا مسئولین دیوانی، به قضاوت افکار مخالفت مجلس توجهی نداشت و این از خواص پشت گرمی به قدرت شاه بود. در این حال اصطلاحاتِ بنا به فرمان همایونی بر اساس اصول مقدس انقلاب سفید و... اصطلاحاتی عادی رایج و مرجع تصمیمات مهم وزارتی و دیوانی عمومی بود.»


منبع: حمیدرضا ملک‌محمدی، از توسعه لرزان تا سقوط شتابان: توسعه اقتصادی، نظامی و بی‌ثباتی سیاسی رژیم پهلوی دوم (1347- 1357)، تهران، مرکز اسناد انقلاب اسلامی، 1381، صص 210- 209