نزدیکی ‌‌‌میان‌ ارتش و جامعه غیر نظامی در طی حوادث سال‌های ۱۳۵۶ و ۱۳۵۷ به واسطه‌ کار کرد نظام سربازی است

ارتش شاهنشاهی نهادی کاملا دور از جامعه بود. آنچه که باعث شده بود تا ارتش و جامعه کاملا دور و متمایز از هم باشند سیاست‌‌های خاص شاه بود. با این حال در سال‌های آخر حکومت پهلوی برخی ازنیروهای ارتش فرصت همسوئی با جامعه را در قالب سپاه دانش یافتند. هر چند این آشنائی هیچ‌گاه ثمره سیاسی خاصی برای جامعه نداشت:

«ارتش در بخش‌های دیگر مانند بهداشت عمران و امور قضایی نیز حاضر است. نزدیکی ‌‌‌میان‌‌‌  ارتش و جامعه غیر نظامی در طی حوادث سال‌های ۱۳۵۶ و ۱۳۵۷ به واسطه‌‌‌ کار کرد نظام سربازی است. حضور سپاه دانش و سپاه بهداشت در روستا‌ها حضور و نفوذ طبقه‌‌‌ دانش آموخته در محیط روستایی است اعضای این سپاه‌ها که دیپلمه یا لیسانسه بودند پس از شروع به کار ارتباطی بسیار اندک با دیگر بخش‌های ارتش داشتند تا جایی که نمی‌توان حضور آنان در محیط کاری را حضور ارتش دانست در عوض این مسئله می‌توانست در شناسانیدن زندگی روستایی به طبقه‌‌‌ متوسط آینده جامعه نقشی کم نظیر داشته باشد. در واقع به واسطه‌‌‌ این اصلاحات دانش آموختگان و روستاییان که در واقع همان شهرنشینان آینده بودند به جای آشنا شدن با هم در محیط‌های نظامی‌‌ای مانند پادگان که نقطه‌‌‌ اصلی تلاقی و ادغام موقت یا دائمی فرد غیر نظامی در سیستم نظامی است در محیطی عادی و معمولی که برقراری ارتباط در آن بسیار آسان‌تر بود هم دیگر را «ملاقات» می‌کردند.»


منبع: حمیدرضا ملک‌محمدی، از توسعه لرزان تا سقوط شتابان: توسعه اقتصادی، نظامی و بی‌ثباتی سیاسی رژیم پهلوی دوم (1347- 1357)، تهران، مرکز اسناد انقلاب اسلامی، 1381، صص 231- 232