: قم نیز بر روی دشتی هموار قرار گرفته و در سوی راست آن رشته کوه الوند که خو در اباقله سفیدش نشان می‌دهد واقع شده است از این کوه دو رشته رودخانه سرچشمه می‌گیرد.

قم در دوره صفویان شهری بزرگ بود که شامل بسیاری از استان‌های امروزی همچون قزوین نیز بود. علاوه بر این طبق توصیف اولئاریوس کوه الوند نیز بخشی از منظرف طبیعی آن را شکل می‌داد. این شهر از نظر اولئاریوس دارای جاذبه‌های طبیعی زیادی بود:

«در میدان شهر طبالان سرناچی‌ها و نی‌لبک نوازهای بسیاری مستقر شده بودند که موسیقی آنان دلنواز و شاد به گوش می‌خورد. تمام اهالی، شهر را آب پاشی کرده بودند تا از بلند شدن گرد و خاک جلوگیری شود هيچيك از کوچه‌های این شهر و نیز قزوین سنگفرش نشده بود. قم يك شهر باستانی و بطلمیوس آنجا را گوریانا نامیده است. این شهر در قدیم بسیار بزرگ و گسترده بوده است و امروز نیز از باقی مانده چندین دیوار خراب می‌توان به این حقیقت پی برد. قم نیز بر روی دشتی هموار قرار گرفته و در سوی راست آن رشته کوه الوند که خو در اباقله سفیدش نشان می‌دهد واقع شده است از این کوه دو رشته رودخانه سرچشمه می‌گیرد و در داخل شهر به یکدیگر متصل و جاری می‌شوند. در بهار سه سال پیش از این دو رودخانه مزبور چنان از آب پر شدند که سیل ناشی از آن بیش از یکهزار خانه را از بین برده بود. در شهر و بیرون آن باغات بسیاری دیده می‌شود که میوه‌های خوب از آنها به دست می‌آید، از آنجمله نوعی صیفی به بزرگی و گردى يك نارنج است که رنگ‌های زیبائی .دارد این میوه بسیار خوشبوست»


منبع .آدام اولئاریوس، سفرنامه اولئاریوس، تهران، سازمان انتشاراتی و فرهنگی ابتکار، 1363، ص 162