بازرگانان هلندی در سال ۱۶۰۶ تقاضا کردند بانکی به سبک ونیز (جمهوری ونیز در قرون ۱۴ و 15 سرآمد اروپا بود) به صورت دولتی و عمومی تأسیس شود

هلند در راستای سیاست‌های استعماری خود جز اولین کشورهای اروپایی بود که اقدام به تاسیس بانک بهشیون نوین کرد. بانک‌ها یکی از مهم‌ترین نهادهای مالی در دوره مرکانتیلیسم بودند که جهت اجرای سیاست‌های سوادگری ظهور کردند.
 
«بازرگانان هلندی در سال ۱۶۰۶ تقاضا کردند بانکی به سبک ونیز (جمهوری ونیز در قرون ۱۴ و 15 سرآمد اروپا بود) به صورت دولتی و عمومی تأسیس شود. در سال ۱۶۰۹ در بسیاری از شهر‌‌‌‌‌های هلند بانک مرکزی شروع به کارکرد تا مبادلات را آسان کند. هلند پررونق‌ترین بازار سوداگری را داشت. چیزی نگذشت که هلند مرکز داد و ستد شد و پول هلند مورد قبول تمام بازرگانان خارجی قرار گرفت. بانک هلند با حداقل تفاوت پول خارجی را تعویض‌‌‌‌ می‌کرد و سرمایه‌‌‌‌‌های هنگفتی به جانب آمستردام سرازیر‌‌‌‌ می‌گردید. در سراسر قرن ۱۷ هلند مرکز اصلی بازار اروپا بود و سرمایه‌‌‌‌‌های غارت شده به وسیله اسپانیا و پرتقال از سراسر اروپا راهی این کشور‌‌‌‌‌ می‌‌گردید. این سرمایه‌‌‌‌‌ها‌‌‌‌‌ همراه با سیل مهاجرین پروتستان باعث شد که در قرن ۱۷ هلند چشم و چراغ اروپا گردد.»


منبع: علیرضا ثقفی خراسانی، سیر تحولات استعمار در ایران، مشهد، نشر نیکا، 1375، ص 34