تلاش برای باز کردن پای آمریکا به عنوان قدرت سوم در برابر روس و انگلیس پدیده‌ای دیرپا در تاریخ سیاسی ایران محسوب می‌‌شود که با توجه به تمایل فراوان آمریکا و فراهم بودن شرایط بین‌المللی در سال‌های پس از جنگ جهانی دوم، زمینه برای حضور آمریکا در ایران فراهم شد.

آمریکا اولین بار در دوره پهلوی وارد معادلات سیاسی ایران شد؛ زیرا این کشور به دلیل سیاست انزواطلبی تمایل چندانی جهت حضور و مداخله در سیاست خارجی کشورهای دیگر را نداشت. اما علیرغم انتخاب این سیاست، ردپای آمریکا در برخی از مسائل سیاسی و اقتصادی ایران در دوران پیش از پهلوی نیز مشاهده می‌شود:

«تلاش برای باز کردن پای آمریکا به عنوان قدرت سوم در برابر روس و انگلیس پدیده‌ای دیرپا در تاریخ سیاسی ایران محسوب می‌‌شود که با توجه به تمایل فراوان آمریکا و فراهم بودن شرایط بین‌المللی در سال‌های پس از جنگ جهانی دوم، زمینه برای حضور آمریکا در ایران فراهم شد. شاه و دیگر حکومتگران که پی به زوال امپراتوری بریتانیا برده بودند به دنبال متحد و پشتیبانی قوی می‌‌گشتند که در چهره دولت آمریکا متجلی شده بود. برخی نیرو‌های سیاسی نیز فریفته شعار‌های دموکراتیک آمریکایی‌‌ها شده و سعی داشتند با اتکاء بر پتانسیل بالای ایالات متحده تغییرات گسترده سیاسی و اجتماعی در داخل کشور به وجود بیاورند. این طیف از درک این نکته عاجز بودند که آمریکایی‌‌ها در تحولات سیاسی کشور‌های منطقه به سوی حکومت‌های مردمی و اعاده آزادی‌های دموکراتیک منافع خود را در نظر خواهند داشت. وابسته نظامی آمریکا در ایران در 1325 شاه را بی اندازه طرفدار آمریکا و مهمترین مدافع درگیرشدن آمریکا در امور ایران معرفی می‌‌نماید. وی اظهار می‌دارد که شاه در مقابل دادن یک امتیاز نفتی به آمریکا خواهان پشتیبانی آن‌ها در راه کسب قدرت مطلقه می‌‌باشد.»


منبع: سقوط‌:‌ مجموعه مقالات نخستین همایش بررسی علل فروپاشی سلطنت پهلوی، تهران، موسسه مطالعات و پژوهش‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌های سیاسی‌‌، 1384، ص 714