در دولت اسدالله عَلَم وزارت اقتصاد ایجاد شد و کلید را به عالیخانیِ 34 ساله سپردند که چهار پنج سال قبل از فرانسه به ایران بازگشته بود. دیپلمۀ ادبی و لیسانس علوم سیاسی بر خلاف خیلی‌های دیگر نه در آمریکا که در فرانسه اقتصاد خواند و با جامعۀ ایران و نیازهای آن آشناتر بود و البته سودای پیشرفت و ارتقا داشت.

علی‌نقی عالی‌خانی در سال 1307 شمسی در تهران به دنیا آمد. پدرش عابدین‌خان درجه‌دار قزاق بود و به دلیل دوستی با رضاخان رئیس املاک او در تاکستان قزوین و بعدها هم متصدی املاک تاج‌الملوک شد. عالی‌خانی تحصیلات خود را در دانشگاه تهران در رشتۀ علوم سیاسی به پایان رساند. در فوریۀ 1950 برای ادامۀ تحصیل رهسپار فرانسه شد و در دانشگاه پاریس، نخست در رشتۀ حقوق بین‌الملل عمومی به اخذ دیپلم مطالعات عالی و سپس در رشتۀ اقتصاد به اخذ دکترای دولتی اقتصاد نائل شد. وی در سال 1336 به ایران بازگشت و مدتی در نخست‌وزیری و سپس شرکت ملی نفت ایران به کار مشغول شده و به موازات آن مشاور اتاق بازرگانی تهران شد. در بهمن 1341 وزیر اقتصاد شد و تا مرداد 1348 در این سمت باقی ماند. از 1348 تا 1350 رئیس دانشگاه تهران بود. پس از آن از کارهای دولتی کناره گرفت و در بخش خصوصی به فعالیت پرداخت.

چند فقره از مهم ترین تصمیمات و اقدامات عالیخانی یا دورۀ او را یادآور شویم:
«راه اندازی ذوب آهن اصفهان، تأسیس بانک بین الملل ایران، آزادی واردات اتومبیل (از این حیث که انحصار را شکست و نه از منظر رقابت با تولید داخلی که هنوز هنگام این تصمیم ایران‌ناسیونال پا نگرفته بود)، راه اندازی ماشین‌سازی تبریز، راه‌اندازی تراکتور سازی تبریز،تأسیس مرکز آمار واردات و صادرات، راه‌اندازی ذوب‌آهن گازی، افتتاح کارخانۀ لوله نورد اهواز، راه‌اندازی ماسین‌سازی اراک، تأسیس مؤسسۀ استاندارد، سازمان کارگزاران بورس و نهایتا شرکت خودروسازی ایران‌ناسیونال همه مربوط به این دورۀ هفت ساله است ( از 1341 تا 1348).»
با این حال به موازات موفقیت‌های اقتصادی امتیاز خواهی‌ها هم فزونی گرفت و عالیخانی دیگر نتوانست با هویدا و دولت کار کند و در دانشگاه تهران بر جای پرفسور فضل‌الله رضا نشست و در دهۀ 50 هم عملا فاصله گرفته بود.