به زعم برخی از تحلیلگران، شاه درصدد بود با دستگیری برخی از افراد خود که به فساد اخلاقی- سیاسی و اقتصادی مشهور بودند، اعتماد مخالفان را به خود جلب کند؛ اما این اقدام شاه فارغ از آنکه در واقعیت متأثر از چه چیزی بود، در ظاهر تنها یک نمایش سیاسی بود که در نهایت به ضرر خود او تمام شد.

یکی از عوامل مهم در تشدید فعالیت‌های صهیونیسم در ایران، اقدامات ارتش انگلیس در زمینه‌سازی برای مأموران صهیونیستی بود. این کشور که خود مهمترین پشتیبان در اعلام موجودیت اسرائیل بود، در طول دوران استعماری خود در ایران، تلاش‌های زیادی برای ارتقای جایگاه صهیونیسم در ایران نمود

جشن و پایکوبی و دعوت از افراد سرشناس خارجی، یکی از کارهایی بود که شاه معمولاً در افتتاح پروژه‌ها و یا طرح‌های اقتصادی و سیاسی خود بسیار از آن بهره می‌گرفت. درواقع این جشن‌ها که با تشریفات و هزینه‌های بالا همراه بود، یکی از روش‌های شاه برای ظاهرسازی و جلب نظر مساعد کشورهای خارجی نسبت به خود بود.

نمایش و یا تظاهر به اقدامات بزرگ و مردمی، یکی از شگردهای سیاسی حکومت پهلوی برای جلب توجه محافل داخلی و خارجی به خصوص کشورهای غربی بود. چنانچه ظاهر بسیاری از آن اقدامات با رنگ و لعاب زیبا و جذابی آغشته بود، اما واقعیت ماجرا پر از نقص و ایراد بود.

میزان استقلال مسئولان سیاسی حکومت پهلوی بسیار ناچیز بود و حتی می‌توان گفت بسیاری از آنان فاقد استقلال در تصمیم‌گیری بودند. چرا که هر تصمیمی در نهایت باید به تأیید شاه می‌رسید.

محمدرضا پهلوی بعد از آنکه به حکومت رسید، به مانند پدرش روش دیکتاتوری را برگزید. این روش گرچه بعد از کودتای 28 مرداد تشدید شد و عوامل متعددی همچون حمایت کشورهای غربی در آن موثر بود، اما متاثر از دوران کودکی محمدرضا نیز بود.

در نزد مورخان و حافظه تاریخی ملت ایران، خاندان زاهدی، خانواده نام آشنایی هستند که با ایفای نقش موثر در کودتای 28 مرداد 1332، خدمات ویژه ای به خاندان پهلوی نمودند و بعد از پیروزی کودتا نیز محمدرضاشاه به پاس خدمات این خاندان، فضل الله زاهدی را به عنوان نخست وزیر انتخاب و پسرش اردشیر زاهدی را به حلقه اول دربار راه داد و با موافقت با ازداواج وی با شهناز،...

اگرچه مصدق بعدها در جریان محاکمه‌اش در دادگاه نظامی، این دادگاه را صالح به رسیدگی به اعمال نخست‌وزیر نمی‌داند و مرجع واقعی رسیدگی را مجلس ملّی و سنا و نیز دیوان عالی کشور می‌داند، امّا از اصل محاکمه خشنود به نظر می‌رسد و آن را برای بیان اثبات مظلومیت خود و حقانیت عملکرد دولتش مفید ارزیابی می‌کند.

در جریان جنگ جهانی دوم و بعد از اشغال ایران توسط قوای متفقین، رضا شاه در ۲۵ شهریور ۱۳۲۰ استعفا داد. فروغی متن استعفانامه او را آماده کرد و از شاه خواست به دقت متن را بخواند و هر جا را لازم می‌داند اصلاح کند، اما شاه بدون هیچ اظهارنظری آن را امضا کرد.

جزای کوچکترین خطا در برابر حکومت رضا شاه، مجازات مرگ را در پی داشت. البته در کمال ناباوری برخی از افراد از این مجازات جان سالم به در می‌بردند و مورد بخشش قرار می‌گرفتند. این موضوع بیشتر شامل نظامیان وفادار به شاه و حکومت بود.

بسیاری از مسئولین حکومت پهلوی که از عمق نارضایتی‌های مردمی آگاه بودند، جرات رویارویی مستقیم با مردم را نداشتند. علاوه بر این آنان برای مصونیت جان خود، محبور بودند همیشه با اسکورت و یا محافظان مخصوص به مکان‌های مختلف رفت و آمد داشته باشند. اما جالب است که بسیاری از این مسئولین علیرغم آگاهی از نارضایتی مردم همچنان به فساد خود ادامه می‌دادند.

شاه از نظر سیاسی، وابستگی زیادی به حکومت‌های غربی داشت و از این رو همواره انتظار داشت تا تمام ارگان‌ها و نهادهای سیاسی این کشورها به تعریف و تمجید از او بپردازند. این در حالی بود که بسیاری از روزنامه‌های غربی که به نوعی مستقل از دولت‌های خود بودند، با اذعان به واقعیات سیاسی حکومت پهلوی از او انتقاد می‌کردند.

در ماه‌های پایانی حکومت چهلوی، چندین اتفاق مهم رخ داد که در یکسره کردن کار حکومت پهلوی بسیار تاثیرگذار بود. یکی از این اتفاقات عظیم و تاثیرگذار، آتش سوزی سینما رکس آبادان بود. این حادثه، باعث تغییرات سیاسی نیز در بدنه حکومت شد، اما در نهایت این تغییرات هم راه به جایی نبرد.

متین دفتری ایرانیانی را که از آگاهی سیاسی برخوردارند به سه گروه تقسیم کرد:سیاستمداران طرفدار دولت که به دلایل شخصی ٬ مانند به دست آوردن موقعیت استخدامی بهتر ٬ همکاری می کنند.جبهه ملی ها و دیگر مخالفینی که اهل خشونت نیستند و کمونیستها که فقط اگر آمادگیش را داشته باشند دولت را با خشونت سرنگون خواهند کرد.

یک نکته مهم و حائز اهمیت در خصوص اقداماتی که محمدرضا شاه به مردم ارائه می‌داد، موضوع کیفیت خدمات است که برخلاف ظاهر شیک و گول‌زنند، بسیاری از آن خدمات فاقد کیفیت لازم بودند. درواقع شاه در مواردی که نیاز به انتخاب میان کیفیت و قیمت بود، موضوع قیمت را در نظر می‌گرفت حتی اگر آن محصول فاقد هر نوع کیفیتی بود. نمونه‌ای از این موضوع را می‌توان در سفارش شیرخشک ...

اسدالله علم، از دوستان صمیمی شاه نقش مهمی در تصمیمات سیاسی شاه داشت. نقش او به قدری پررنگ و مهم بود که گفته می‌شود طراح اصلی بسیاری از سیاست‌های خشونت آمیز مهم پهلوی، شخص علم بود.

بدون شک نام اشرف پهلوی در تاریخ معاصر ایران، با حوادث مهمی چون کودتای 28 مرداد 1332 و ساقط نمودن دولت قانونی دکتر مصدق گره خورده است. شاهزاده ای که به دلیل روانشناسی سیاسی خاص خود تمایل زیادی به دخالت در سیاست و ثروت اندوزی در عرصه اقتصاد داشت. علاوه بر این بر طبق اظهارات نزدیکترین افراد به دربار پهلوی، فساد اخلاقی اشرف پهلوی نیز کمتر از حوزه سیاسی ...

یکی از دلایل شکست یا ناکامی مشروطه، عدم مردمی بودن آن بود. بخشی از این موضوع به دلیل ناشناخته بودن ماهیت واقعی مشروطه در نزد مردم و نگاه احساساتی به آن بود. وضعیتی که در بسیاری از موارد منجربه بهره‌برداری و سواستفاده برخی از توده‌های مردمی نیز شده بود.

رضا شاه تغییر حکومت و قبضه قدرت را بهانه اصلاحات قرار داده بود. او با این بهانه چندین بار تلاش کرد تا حکومت قاجار را منقرض کند. با این حال قدم ابتدایی را با تغییر حکومت از سلطنتی به جمهوری برداشت.

استعمارگران اگرچه در ایران با یکدیگر رقابت می‌کردند اما نه تنها زمینه تضعیف هم را فراهم نمی‌کردند بلکه برای رسیدن به مقاصدشان همکاری قابل توجهی نیز می کردند. روش سیاسی اولیه ای که شوروی ها در ایران دنبال می کردند جدا ساختن خودشان بود از درگیری مستقیم در سیاست های روزمره کشور و با هر قیمتی دوری کردن از انجام هر چیزی که امکان می‌داشت روابط آنها را با ...