کافه تاریخ - نمایش امداد الهی و شکست سیاست خارجی آمریکا

صحرای طبس یادآور واقعه‌ای سرنوشت ساز در سال‌های نخست پیروزی انقلاب اسلامی است که عملیات نظامیان آمریکایی موسوم به «پنجه عقاب» با عاجز ماندن در برابر شن‌های صحرای طبس به شکست مفتضحانه منجر شد.

واقعه طبس، که به عنوان قدرت امداد الهی نیز یاد می‌شود، یک شکست جدی برای سیاست خارجی آمریکا بود و حقانیت ایران اسلامی را برای جهانیان آشکار ساخت.
آغاز ماجرا: تسخیر لانه جاسوسی
در ۱۳ آبان ۱۳۵۸، دانشجویان مسلمان پیرو خط امام (ره)، پس از آگاهی از اقدامات جاسوسی آمریکا در سفارت این کشور در تهران، سفارت را تسخیر و اعضای آن را گروگان گرفتند. امام خمینی (ره) این اقدام را تایید و آن را «انقلاب دوم» نامیدند.
تلاش‌های ناکام آمریکا
دولت «جیمی کارتر»، رئیس جمهور وقت آمریکا، تمامی تلاش خود را برای آزادی کارکنان سفارت به کار بست. پس از ناکامی در تهدید و تحریم، طرح تجاوز نظامی به خاک ایران را در دستور کار قرار داد. بدین منظور، گروه ۱۳۲ نفره از نیروهای ویژه ارتش آمریکا با عنوان «دلتا فورس» برای حمله به ایران و آزادی گروگان‌ها تشکیل شد.
اهداف پنهان آمریکا
هدف دیگر آمریکایی‌ها ضربه زدن به انقلاب نوپای ایران بود. طبق اسناد موجود، طرح نهایی شامل حمله به مراکز اقتصادی، اماکن شخصیت‌های موثر و کلیدی، و در نهایت کودتا با همکاری عوامل لیبرال، ضد انقلاب و جاسوسان داخلی بود تا رئیس جمهور آمریکا سقوط نهضت اسلامی را اعلام کند!
رستاخیز شن‌ها در نیمه شب
در شب پنجم اردیبهشت ۱۳۵۹ (۲۵ آوریل ۱۹۸۰ میلادی)، ۶ فروند هواپیمای غول پیکر C-۱۳۰ و هشت فروند بالگرد نظامی مجهز آمریکا در عملیات موسوم به «پنجه عقاب» از نقاط کور راداری وارد ایران شدند. اما طوفان شن، عاملی که نیروهای آموزش دیده آمریکا پیش بینی نکرده بودند، آنان را در صحرای طبس زمین‌گیر کرد.
شرح عملیات و شکست

ابتدا یکی از بالگردها در ۱۲۰ کیلومتری شهر راور دچار نقص فنی و مجبور به فرود شد.
پس از انتقال سرنشینان به بالگرد دیگر، دستگاه هیدرولیک این بالگرد نیز از کار افتاد، اما توانست خود را به ناو هواپیمابر نیمیتز برساند.
هواپیماهای C-۱۳۰ و بالگردهای نظامی در صحرای طبس فرود آمدند.
در حین سوخت‌گیری بالگردها، یکی دیگر از آنها دچار نقص فنی شد و با از کار افتادن آن، برنامه عملیات با مشکل مواجه شد.
کارتر دستور توقف عملیات و عقب‌نشینی را صادر کرد، اما نظامیان آمریکایی در طوفان شن گرفتار شدند.
هواپیماها و بالگردها در حال برخاستن از زمین دچار مشکل شدند و یک هواپیما و یک بالگرد با هم برخورد کرده و آتش گرفتند.
آمریکایی‌ها با عجله و در وحشت از نابودی یا اسارت، اسناد سری و محرمانه، و حتی کشته‌ها را در بالگردهای به جا مانده رها کرده و فرار کردند.

برنامه‌های ناکام «دلتا فورس»
طبق طرح سرهنگ «چارلز آلوین بکویث»، قرار بود نیروها پس از طبس با تجمع در فرودگاه «پشت بادام» و با ۶ فروند بالگرد به نقاط کوهستانی اطراف تهران منتقل شوند. سپس با اتوبوس‌های از پیش آماده شده در ورزشگاه مجاور سفارت مستقر شوند و در یک یورش برق آسا وارد سفارت شده، جاسوسان را آزاد و تعدادی از دانشجویان ایرانی را گروگان بگیرند و با همان بالگردها به محل اولیه و با هواپیماها به پایگاه اصلی خود برگردند.
اقدامات پس از واقعه و شهادت منتظر قائم
پس از زمین‌گیر شدن نیروهای آمریکایی، گروهی از نیروهای امنیتی مامور جمع‌آوری اسناد و مدارک شدند. اما با کارشکنی نیروهای نفوذی داخلی، دستور حمله به بالگردها و اشیای به جا مانده صادر شد و چند فروند هواپیما این وسایل را بمباران کردند که در این بمباران “محمد منتظر قائم” فرمانده سپاه یزد به شهادت رسید و شماری نیز مجروح شدند.
آمادگی‌های پیش از عملیات
گفته می‌شود آمریکایی‌ها حدود ۵۰ روز قبل از عملیات، صحرایی را در مصر انتخاب و صدها ساعت تمرین کردند. ژنرال جیمز وات این عملیات را “سرآمدی دوباره آمریکا بر دنیا” خواند و ادعا کرد که هیچ راداری این عملیات را ثبت نکرده است.
گزارش رسمی آمریکا
«هارولد براون»، وزیر دفاع آمریکا، در گزارشی به کنگره اعلام کرد که انفجار مهمات و کمبود وقت و سوخت، تیم نجات را مجبور کرده بدون از بین بردن بالگرد و اسناد سری، عقب نشینی کنند. وی همچنین به طوفان شن غیرمنتظره اشاره کرد که موجب سرگیجه و از دست دادن تعادل خدمه بالگرد شده بود.